نیاز اولیه انسان به احترام از نگاه قرآن با تأکید بر روش معناشناسی ساخت‌گرا و شناختی

Abstract

تأمین نیاز انسان به احترام، شایستگی و قدرت موجب اعتماد به نَفْس، خودشکوفایی و موفقیت می‌شود و ضربه به این نیاز نیز موجب احساس ضعف و حقارت می‌گردد. هدف از این تحقیق، بررسی این نیاز و بنیادین بودن آن از نگاه <em>قرآن</em> است. به این ‌منظور، با شیوة داده‌بنیاد، کلیدواژه‌های مرتبط با احترام در نرم‌افزار مکس‌کیودا وارد شدند و کار کدگذاری همراه با تحلیل‌ محتوا به شکل مقوله‌بندی‌های مختلف انجام گرفت. برای معنایابی واژگان در این تحقیق، از روش میدان‌ معنایی ساختگرا و معناشناسی شناختی و برای موارد بینامتنی از روش تفسیر موضوعی استفاده شد. تحلیل کلیدواژگان و موارد بینامتنی، فراوانی پانصد کد مرتبط با موضوع احترام را در <em>قرآن</em> نشان داده‌است و سطوح متعددی از راهکارهای رشد یا ضربه به احترام و نیز علل شکل‌گیری یا مقابله با احترام را استخراج کرده‌است. در نتیجه، این میزان از بسامد نشانگر بنیادین بودن نیاز به احترام از نگاه <em>قرآن</em> است. بررسی کلیدواژه‌های احترام و همنشین‌های آن‌ها دو زیرمجموعة قدرت در برابر ضعف و شایستگی در برابر تحقیر را برای نیاز احترام نشان می‌دهند.