اثر هورمون‌های مختلف بر القای کالوس، باززایی و تکثیر بنه زعفران (.<i>Crocus sativus</i> L)

Abstract

زعفران گیاهی تریپلوئید است که منبع متابولیت‌های ثانویه و یکی از مهمترین محصولات اقتصادی و دارویی ایران می‌باشد. در این مطالعه تکثیر درون شیشه‌ای زعفران با استفاده از دو روش مستقیم و غیرمستقیم مورد بررسی قرارگرفت. قطعات بنه که به‌عنوان ریزنمونه مورد استفاده قرار گرفتند، پس از ضدعفونی به محیط کشت MS با غلظت‌های مختلف هورمونی مربوط به باززایی مستقیم و غیر‌مستقیم منتقل شدند. تیمار کلرید جیوه 15/0 % به‌مدت 20 دقیقه بهترین تیمار برای ضدعفونی زعفران بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده‌های باززایی مستقیم نشان‌داد که بیشترین بنه در محیط BAP mg/l2 تشکیل می‌شود. مقایسه میانگین‌های درصد القای کالوس‌ بیانگر تفاوت معنی‌دار بین تیمارهای مورد استفاده در سطح 5% بود. کالوس‌زایی یک هفته بعد از کشت آغاز شد و بهترین محیط برای القای کالوس محیط mg/ l 2,4-D 1 + mg/ l BAP2 شناخته شد. بیشترین تعداد رویان در محیط MS با غلظت کم NAA (mg/ l 15/0) تولید شد. نتایج حاصل از بررسی جوانه‌زنی رویان‌ها نشان‌داد که دربین محیط‌های مورد استفاده محیط MS باmg/l NAA 15/0 بهترین تیمار برای جوانه‌زنی بود. تشکیل بنه تنها در محیط mg/ l 2,4-D 1 + mg/ l BAP 2 مشاهده‌شد. بنه‌ها برای سازگاری به جی فی منتقل و سپس به‌گلدان و خاک انتقال یافتند.