تدوین و اعتباریابی مقیاس ارزیابی ترجیحات نوازه‌گیری ادبی و غیرادبی دانشجویان

Abstract

رفتارهای میان‌فردی مثبت در فضای آموزشی می‌تواند بر افزایش انگیزۀ دانشجویان برای مشارکت در بحث‌، یادگیری و برقراری تعامل مثبت تأثیر بگذارد. یکی از این رفتارهای تأثیرگذار نوازه‌ها هستند که می‌توانند احساس خودارزشمندی به مدرس و دانشجویان بدهند و در افزایش انگیزه و ایجاد تعاملی دوستانه به آنان کمک کنند. در این پژوهش، با الهام از مفهوم نوازه در نظریۀ تحلیل رفتار متقابل، نوازه‌های ادبی مطرح شدند تا مشخص شود در محیط‌های آموزشی دانشجویان رشته‌های تحصیلی گوناگون به‌عنوان نوازه‌گیر کدام‌یک از نوازه‌های ادبی یا غیرادبی را ترجیح می‌دهند. بدین‌منظور، در مطالعۀ حاضر به طراحی و اعتباریابی مقیاس ارزیابی ترجیحات نوازه‌‌گیری ادبی و غیرادبی دانشجویان پرداخته شد. مقیاس محقق‌ساختۀ ارزیابی ترجیحات نوازه‌گیری ادبی و غیرادبی، در سه مرحلۀ مرور مطالعات و الگوگیری، گزینش آثار ادبی مرتبط با نوازه‌ها و موقعیت‌های تعاملی میان مدرس و دانشجو تکمیل شد. با انتشار برخط و نمونه‌گیری در دسترس، 411 دانشجو (133 مرد، 278 زن) در مقاطع و رشته‌های تحصیلی گوناگون به مقیاس پاسخ دادند. با تأیید نرمال بودن داده‌ها، آزمون هارمن و تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی، مشخص شد مقیاس مذکور دارای روایی مطلوبی است. همچنین از طریق آلفای کرونباخ، پایایی کل مقیاس 93/0 محاسبه شد؛ از این‌رو مقیاس دارای پایایی و روایی مناسبی است.