مداقه‌ای در رویکرد محی‌الدین ابن‏عربی و لوازم آن در مودت اهل‏بیت (ع)

Abstract

بر اساس آیۀ قرآن کریم و روایات فریقین، تنها خواست و پاداش رسالت پیامبر خاتم (ص) از مسلمانان، مودت نزدیکان آن جناب است و در برابر ابلاغ رسالتش هیچ پاداشی جز آن نخواسته است. محی‌الدین ابن‏عربی معتقد است که اگر کسی به تنها خواستۀ پیامبر اکرم (ص) توجه نکند، نمی‌تواند روز قیامت به صورت آن جناب بنگرد و توقع و امید شفاعت ایشان را داشته باشد. این مقاله ضمن مشخص کردن رویکرد شیخ در محبت و مودت اهل‏بیت و استخراج آن از منابع دستۀ اول، لوازم دیدگاه ایشان را مورد واکاوی و تحلیل قرار داده و به پرسش‌های ذیل پاسخ داده است: معنای مودت اهل‏بیت چیست؟ با توجه به معنایی که او از مودت ارائه کرده است، رویکرد ایشان چه لوازمی دارد؟ آیا شیخ به این لوازم ملتزم است؟ اگر ملتزم است، آن‌ها را با صراحت بیان کرده است؟ در پاسخ به این پرسش‌ها، به این نتیجه رسیده است: مودت اهل‏بیت، عبادت و از ارکان شریعت است. مودت ایشان به‎هیچ‎رو قابل انفکاک از محبت خود پیامبر اکرم (ص) نیست. مهر نورزیدن به آن بزرگواران، خیانت به پیامبر و نافرمانی از دستورات آن حضرت است و از همه مهم‌تر اینکه مودت، پایداری در محبت اهل‏بیت (ع)، امانت الهی و به معنای اطاعت و پیروی از فرامین و رهنمودهای ایشان است که فرجام آن، نافرمانی و سرپیچی از فرمان رسول خدا (ص) و خروج از شریعت آن جناب است.