اهمیت آزمون خاک، آب و گیاه و روش صحیح نمونه‌برداری در مزارع سیب‌زمینی

Abstract

آزمون‌خاک، آب‌و‌گیاه یکی از ساده‌ترین‌و‌مهمترین‌راه‌های‌ارزیابی‌حاصلخیزی خاک و کیفیت‌آب‌و‌افزایش‌تولید‌در‌راستای توسعه پایداراست. درآزمون روتین‌خاک میزان شاخصه‌های شوری، اسیدیته، مقادیر پتاسیم‌و فسفر قابل دسترس، درصد کربن آلی‌و آهک‌و نوع بافت خاک-مشخص‌می‌شود. براساس‌این خصوصیات، روش، میزان‌و زمان مصرف و نوع کودهای تجویز شده تعیین می‌گردد. این‌امر به‌ویژه‌در خاک-های استان، که‌معمولا قلیایی بوده و‌حاوی درصد ماده آلی خیلی پایین وآهک بالایی هستند، بسیارحایز اهمیت است. چراکه در‌صورت عدم توجه به این ویژگی‌ها،‌کودهای‌مصرفی،‌رسوب کرده‌و‌یا تثبیت می‌شوند‌وکارایی مصرف‌آن‌ها به شدت کاهش‌می‌یابد. بنابراین نه‌تنها هزینه کودی و‌کارگری ازبین‌رفته و‌ارتقای‌عملکرد حاصل نمی‌شود، بلکه به‌مرور‌زمان، موجب شور شدن منابع خاکی می‌گردد. در‌این‌میان انجام روش‌صحیح نمونه‌برداری که بتواند بیانگر وضعیت کل قطعه‌زمین‌موردنظر باشد، امری اجتناب ناپذیر است. برای نمونه‌برداری از‌زمین‌های زراعی، مانند سیب‌زمینی لازم است که به‌طور‌تصادفی از نقاط مختلف قطعه‌زمین، به‌عمق 0-30 سانتی‌متر، نمونه‌هایی را‌برداشت کرده و پس از مخلوط کردن آن‌ها، یک‌نمونه ترکیبی به وزن یک‌کیلوگرم، با درج اطلاعات ضروری مانند نام زارع، تاریخ نمونه‌برداری، مکان نمونه-برداری را به‌آزمایشگاه مربوطه‌تحویل داد. در‌این‌راستا از سال 1397 تاکنون سعی شد کارگاه‌های آموزشی در زمینه آشنایی با اهمیت آزمون خاک، آب و گیاه و روش‌های استاندارد نمونه‌گیری ازآن‌ها و کوددهی متناسب بامراحل رشد سیب‌زمینی، برگزار شد، در‌طول 6‌سال از‌زمان برگزاری کارگاه‌های آموزشی‌و‌ترویجی، شمار‌زیادی از‌مخاطبان به‌اهمیت موضوع پی‌برده‌و‌تعداد بهره‌بردارانی که نمونه‌های خاک و‌آب مزارع سیب‌زمینی خود‌رابرای تجزیه به‌آزمایشگاه‌ تخصصی‌خاک وآب‌استان‌ارائه‌دادند، به‌طورچشمگیری افزایش یافت. درنهایت ارائه‌توصیه-های کودی دقیق‌و اصولی‌وتبعیت ازبرنامه مدیریت تغذیه‌سیب‌زمینی، منجربه افزایش تولیدمحصول سالم شد.