بررسی تطبیقی کاربرد شناسی طبیعت گیاهی در شعر شوقی بزیع و منوچهر آتشی

Abstract

شوقی بزیع و منوچهر آتشی، دو شاعر نوگرایی هستند که طبیعت در شعرشان بازتاب وسیعی داشته است. آن‌ها عناصر طبیعت‎گیاهی را در اشعارشان با اغراض خاص ادبی به‎کار برده‌ و گامی در جهت نوگرایی لفظی و معنایی در شعر برداشته‌اند. پژوهش حاضر بر آن است تا براساس چارچوب‌های ادبیات تطبیقی به بررسی کاربرد ادبی طبیعت‎گیاهی و بازتاب اسماء خاص گل‌ها، گیاهان، درختان و میوه‌ها در شعر این دو شاعر بپردازد. براساس یافته‌های پژوهش، بزیع و آتشی از طبیعت زیبای سرزمینشان، به‌ویژه طبیعت‎گیاهی، استفاده ادبی کرده‌ و اسم گل‌ها، گیاهان، درختان و میوه‌ها را با هدف آشنایی‌زدایی، برجسته‌سازی معنا و مضمون شعری، بالا بردن ظرفیت معنایی واژگان شعر، غنا بخشیدن به گسترۀ خیال و عاطفۀ شعر به‎کار برده‌اند. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های کاربرد این واژگان طبیعت‎گیاهی، به‌کارگیری آن‌ها در قالب آرایه‌های ادبی به‌ویژه استعاره و جان‌بخشی و تشبیه است که این کار باعث می‌شود آن‌ها شکل نمادینی به خود بگیرند. بار معنایی واژگان مربوط به عناصر طبیعت در شعر ایشان، متناسب با مضمون و فضای کلّی شعر به­ شکل مثبت و منفی تغییر می‌یابد.