چالش‌های بازنویسی‌ تجربه‌ی‌تاریخی مطالعه‌ی تطبیقی رمان‌های ببر کاغذی اثر اولیویه رولان و کوچه ابرهای گمشده نوشته‌ی کورش اسدی

Abstract

جنبش مه 68 در فرانسه و انقلاب اسلامی ایران در سال 1979 هر کدام به­شکلی در نیمه­ی دوم قرن بیستم از آرمان انقلابی، آزادی بخش و ضد امپریالیستی جهانی متاثر شدند. در حالی که میشل فوکو و رضا براهنی به­دلیل اهمیت این دو واقعه سیاسی و اجتماعی، مختصرا به شباهت و تفاوت­هایشان اشاره کرده‌اند، تاکنون مقایسه­ای ادبی بین رمان­هایی که درباره­ی این وقایع نوشته شده­اند انجام نگرفته است. این پژوهش مطالعه‌ای است پیرامون چگونگی بازنویسی تاریخ این دو جنبش انقلابی در رمان ببرکاغذی اثر اولیویه رولان، فعال سابق چپ پرولتری و رمان کوچه ابرهای گمشده نوشته­ی کورش اسدی، نویسنده ایرانی از نسلی که انقلاب را تجربه کرده است. امانوئل بوژو محقق فرانسوی به­منظور تبیین مسأله­ی بازنویسی تاریخ، ارتباط بین تاریخ و روایت ادبی را مورد بررسی قرار می­دهد. در چارچوب نظرات بوژو، می‌توان از کاوش باستان شناسانه­ی حافظه و بازتولید صدای شاهدان به­عنوان دو نمونه از الگوهای بازنویسی تاریخ در ادبیات اشاره کرد. در این مقاله کوشش می­شود این الگوها از رهگذر نظریه­های روایت ­شناسی مورد بررسی قرار گیرد تا تفاوت­ها و شباهت­های این بازنویسی معلوم گردد. از سوی دیگر نقش و مسئولیتی که خواننده در رمزگشایی و فهم دارد مرحله آخر تکامل فرایند بازنویسی است که به آن پرداخته خواهد شد.