اثربخشی بازی‌درمانی مبتنی بر کارکردهای اجرایی بر نقص‌توجه و تکانشگری دانش‌آموزان مبتلا به اختلال نقص‌توجه بیش‌فعالی

Abstract

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی بازی‌درمانی مبتنی بر کارکردهای اجرایی بر میزان نقص‌توجه و تکانشگری دانش‌آموزان مبتلا به نقص‌توجه بیش‌فعالی بود. روش پژوهش شبه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش‌آموزان پسر 8 تا 10 ساله مبتلا به اختلال نقص‌توجه بیش‌فعالی در شهر تبریز، در سال تحصیلی 1402-1401 بودند. نمونه آماری شامل 30 دانش‌آموز مبتلا به اختلال نقص‌توجه بیش‌فعالی بود که به‌وسیله معرفی مشاور مدرسه و ارزیابی با پرسشنامه علائم مرضی کودکان- ویرایش چهارم (CSI-4) شناسایی شدند و با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. هر دو گروه در دو مرحله پیش‌آزمون و پس‌آزمون با نسخه نرم‌افزاری آزمون واژه- رنگ استروپ (SCWT) و نسخه نرم‌افزاری آزمون برو- نرو مورد ارزیابی قرار گرفتند. گروه آزمایش به مدت 10 جلسه، 60 دقیقه‌ای یک روز در هفته، بازی‌درمانی مبتنی بر کارکردهای اجرایی گروهی را دریافت کردند. داده‌های حاصل از پژوهش از طریق تجزیه‌وتحلیل کوواریانس چندمتغیره موردبررسی قرار گرفت. یافته‌ها نشان داد، در متغیر نقص‌توجه تفاوت معناداری بین گروه آزمایش و کنترل وجود داشت؛ اما در متغیر تکانشگری این تفاوت معنادار نبود. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده در این پژوهش، بازی‌درمانی مبتنی بر کارکردهای اجرایی و ارائه مداخلات متمرکز بر ارتقای کارکردهای اجرایی در کودکان مبتلا به اختلال نقص‌توجه بیش‌فعالی، می‌تواند مشکلات نقص‌توجه این کودکان را بهبود بخشد.