نمایش مختصر رکورد

دستورنویسی فارسی: از دستورهای سنتی تا دستورهای نظریه بنیاد

dc.contributor.authorرضوی, محمدرضاfa_IR
dc.date.accessioned1403-12-20T20:57:17Zfa_IR
dc.date.accessioned2025-03-10T20:57:17Z
dc.date.available1403-12-20T20:57:17Zfa_IR
dc.date.available2025-03-10T20:57:17Z
dc.date.issued2024-08-22en_US
dc.date.issued1403-06-01fa_IR
dc.date.submitted2023-11-23en_US
dc.date.submitted1402-09-02fa_IR
dc.identifier.citationرضوی, محمدرضا. (1403). دستورنویسی فارسی: از دستورهای سنتی تا دستورهای نظریه بنیاد. پژوهش های زبان شناسی تطبیقی, 14(27), 29-70. doi: 10.22084/rjhll.2024.28584.2292fa_IR
dc.identifier.issn2252-0740
dc.identifier.issn2322-4975
dc.identifier.urihttps://dx.doi.org/10.22084/rjhll.2024.28584.2292
dc.identifier.urihttps://rjhll.basu.ac.ir/article_5678.html
dc.identifier.urihttps://iranjournals.nlai.ir/handle/123456789/1122443
dc.description.abstractاز تدوین دستور سخن (1289ق) به‌دست میرزا حبیب اصفهانی که عموماً نخستین دستورِ منظم و نوین زبان فارسی انگاشته می‌شود، بیش از 150 سال می‌گذرد. از آن هنگام تاکنون، دستورهای گوناگونی برای زبان فارسی تدوین شده است. دستورها غالباً به انواعی تقسیم و نام‌گذاری شده‌اند که از آن جمله می‌توان «دستور سنتی»، «دستور تجویزی»، «دستور توصیفی»، «دستور جامع»، «دستور آموزشی» و «دستور علمی» را برشمرد. در این مقاله، طبقه‌بندیِ تازه‌ای را از انواع دستور مطرح می‌کنیم. در این طبقه‌بندی دستورها برمبنای معیارهای زبان‌شناختی و نظریة زبانی به دو طبقۀ عمده تقسیم شده‌اند: دستور زبان‌‌شناختی و دستور غیرزبان‌شناختی. طبقة زبان‌شناختی خود شامل دستورهای غیرنظریه‌بنیاد و دستورهای نظریه‌بنیاد است. سپس ویژگی‌های دستورهای این طبقات و زیرطبقات آن‌ها معرفی شده است. مختصات هفت دستور با این معیارها ارزیابی شده‌اند: نگرش دستور به تعریف زبان و اجزایش، تعریف از خود دستور و سطوح آن، فرض‌ها، غایات و روش‌شناسی دستور، میزان توصیف‌گرایی دستور، سطوح کارایی، بهره‌گیری از مفاهیم بنیادین زبان‌شناسی و داشتن نظریة دستور. نتایج این بررسی نشان می‌دهد که دستورهای نظریه‌بنیاد نسبت به دستورهای پیشین از توصیف‌گرایی و تبیین‌گری بیشتری برخوردارند. نگاهی به سیر تحولات مفاهیم و نوآوری‌های زبان‌شناسی نظری و انطباق آن با پیدایش انواع دستور در زبان فارسی گواه این اندیشه است که دگرگونی‌های نظری عالم زبان‌شناسی، در گذر زمان، آشکارا در حوزۀ تدوین دستور اثرگذار بوده و به شکل‌گیری گونه‌ای گفتمان علمی و تخصصی در حوزۀ دستور انجامیده است.fa_IR
dc.languageفارسی
dc.language.isofa_IR
dc.publisherدانشگاه بوعلی سیناfa_IR
dc.relation.ispartofپژوهش های زبان شناسی تطبیقیfa_IR
dc.relation.isversionofhttps://dx.doi.org/10.22084/rjhll.2024.28584.2292
dc.subjectدستور نظریه‌بنیادfa_IR
dc.subjectدستور زبان‌شناختیfa_IR
dc.subjectدستور سنتیfa_IR
dc.subjectدستورنویسی زبان فارسیfa_IR
dc.subjectپژوهش های توصیفی زبان شناسیfa_IR
dc.titleدستورنویسی فارسی: از دستورهای سنتی تا دستورهای نظریه بنیادfa_IR
dc.typeTexten_US
dc.typeمقاله پژوهشیfa_IR
dc.contributor.departmentاستادیار فرهنگستان زبان و ادب فارسی، پژوهشکده مطالعات اصطلاح شناسیfa_IR
dc.citation.volume14
dc.citation.issue27
dc.citation.spage29
dc.citation.epage70


فایل‌های این مورد

فایل‌هااندازهقالبمشاهده

فایلی با این مورد مرتبط نشده است.

این مورد در مجموعه‌های زیر وجود دارد:

نمایش مختصر رکورد