بررسی اثر بهره‌وری کل عوامل تولید بر تنوع صادراتی با تاکید بر اهداف سیاست‌های کلی نظام

Abstract

یکی از مهمترین اهداف سیاست‌های کلی نظام، دست یابی به درآمد پایدار ارزی به واسطه تنوع صادراتی و تمرکز بر نیروهای درونزای اقتصاد با بهبود در بهره‌وری است، لذا تنوع صادراتی تعیین کننده ثبات درآمد ارزی کشور و تابعی از بهره‌وری عوامل تولید و اندازه بازار داخلی به عنوان پیشران‌های افزایش رقابت پذیری است که می‌تواند اهداف سیاست‌های کلی نظام را تامین نمایند، در همین راستا پژوهش حاضر با استفاده از شواهد آماری زیربخش‌های صنعتی طی دوره زمانی 1399-1381 و به کارگیری رهیافت داده‌های پانل به بررسی اثر بهره‌وری کل عوامل تولید و اندازه بازار داخلی بر تنوع صادراتی می‌پردازد، شواهد نشان می‌دهد که تنوع صادراتی در بخش صنایع غذایی در بالاترین مقدار و در محصولات معدنی دارای کمترین مقدار است، برآوردها نشان می‌دهد که اندازه بازار داخلی اثر مثبت و معنی‌داری را بر تنوع صادراتی دارد و بهره‌وری کل عوامل تولید اثر منفی بر تنوع صادراتی دارد و بهبود بهره‌وری کل عوامل تولید در بخش‌های با اندازه بازار داخلی بزرگتر منجر به کاهش تنوع صادراتی شده است که این موضوع دلالت بر عدم وجود ارتباط قوی بین زیربخش‌های صنعتی برای سرریز اثرات مطلوب دانش و مهارت بین آنها دارد، علاوه بر این بخش صنعت قادر نیست نیاز نهاده‌ای زیربخش‌های صنعتی را تامین نماید که بر عدم درونزا بودن توسعه صنعت در اقتصاد ایران دلالت دارد.