بیماری‌زایی گونه های فوزاریوم عامل بیماری پوکابونگ نیشکر و اثر آنتاگونیستی قارچ اندوفیت Trichoderma afroharzianum بر آن

Abstract

نیشکر یک محصول مهم تجاری برای تولید شکر در جهان است. گیاهی چندساله از خانواده غلات که به دلیل طولانی بودن دوره کشت در معرض ابتلا به آفات و بیماری‌های مختلف است که بر تولید آن اثر می‌گذارد. بیماری پوکابونگ ناشی از گونه‌های قارچ فوزاریوم، یکی از بیماری‌های مهم و در حال توسعه نیشکر در سراسر جهان است. در این تحقیق بیماری‌زایی گونه‌های فوزاریوم مرتبط با این بیماریF. verticillioides ، F. proliferatum، F. sacchari، F. andiyazi، F. acutatum در نیشکر، با دو روش آزمون بیماری‌زایی ساقه‌های بریده در شرایط آزمایشگاهی و آزمون بیماری‌زایی در شرایط گلخانه انجام شد. برای محاسبه شدت بیماری در گونه‌های مختلف، طول ناحیه زخم روی ساقه اندازه گیری شد . نتایج نشان داد که شدت بیماری‌زایی در سه گونه F.verticillioides ، F. proliferatum و F. sacchari. بیشتر از سایر گونه‌ها بود. در بخش دیگر از خاصیت آنتاگونیستی قارچ اندوفیت Trichoderma afroharzianum جدا شده از گیاهان سالم نیشکر برا‌ی کنترل زیستی این بیماری در شرایط گلخانه استفاده شد. میزان اثر بخشی عامل بیوکنترل با سنجش شاخص فوزاریومی، طول ناحیه زخم و فاکتورهای رشدی گیاه بود که به طور غیرمستقیم در کاهش خسارت بیماری نقش دارند. نتایج نشان داد که تمام تیمار‌های اعمال شده با قارچ اندوفیت نسبت به شاهد درکاهش بیماری و افزایش فاکتورهای رشدی گیاه موفقیت‌آمیز بوده است.