آثار تجارت خارجی بر تقاضای بین المللی گردشگری ایران (مطالعه موردی: هند و ترکیه)

Abstract

اهمیت آثار اقتصادی صنعت گردشگری برای کشورهای در حال توسعه به گونه ای است که ترنر آن را به مثابه امید بخش ترین، پیچیده ترین و جایگزین ترین صنعتی می داند که این کشورها در برابر خود دارند دوکت نیز آن را به مثابه گذرنامه توسعه این جوامع دانسته است. بنابراین شناسایی عوامل موثر بر تقاضای آن همواره در دهه های اخیر از لحاظ نظری و تجربی مورد توجه محققان و برنامه ریزان بسیاری واقع شده است. در این میان تاثیر تجارت خارجی بر تقاضای گردشگری از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده به طوری که نظریه های جدید تجارت بین الملل بر نقش تجارت خارجی بر توسعه ی صنعت گردشگری از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده به طوری که نظریه های جدید تجارت بین الملل بر نقش تجارت خارجی بر توسعه ی صنعت گردشگری تاکید می کنند. هدف اصلی مقاله ی حاضر بررسی تاثیر تجارت خارجی کشورهای هند و ترکیه به عنوان کشورهای مبدا بر تقاضای بین المللی گردشگران ایران طی سالهای 1388-1371 است. برای انجام این منظور الگوی تحقیق با استفاده از مدل جاذبه و در چهارچوب تخمین زننده ی گشتاور تعمیم یافته برآورد شده است. نتایج حاصل از تخمین مدل بیانگر تاثیر مثبت تجارت خارجی کشورهای مورد مطالعه بر تقاضای خارجی گردشگری ایران بوده و متغیرهای درآمد و جمعیت شرکای تجاری ایران تاثیر مثبت و معنی دار بر تقاضای گردشگری ایران بوده و متغیرهای درآمد و جمعیت شرکای تجاری ایران تاثیر مثبت و معنی دار بر تقاضای گردشگری ایران داشته اند. علاوه بر این یافته های این مطالعه دلالت بر تاثیر منفی و معنی دار هزینه های حمل و نقل و فاصله جغرافیایی کشورهای منتخب بر تقاضای گردشگری ایران دارد.