الگوهای فعالیت‌ سایبری کنشگرایان حوزة زنان در ایران و نسبت آن با اکتیویسم در فضای واقعی

Abstract

امروزه استفاده از امکانات فضای سایبر به‌صورتی گسترده به خدمت تمام عرصه‌های زیست انسان درآمده است. پژوهش حاضر بر آن است تا بزنگاه‌ها و گره‌گاه‌هایی را در جنبش زنان مدنظر قرار دهد که کنشگرایی مجازی توانسته است به خدمت کنشگرایی عمل‌گرا درآید و بر موانع و دست‌اندازهای پیشاروی جنبش فائق آید. این‌گونه، پژوهش حاضر می‌تواند تجویزی به‌دست دهد از استفادة هرچه مفیدتر از فضای مجازی در خدمت جنبش زنان. ثبت بده‌بستان‌های این فضا به یاری آمیزه‌ای از دو روش مردم‌نگاری مجازی و مصاحبه‌ با کنشگرایان فعال در هر دو فضا ممکن شده است. نظریة جنبش‌های اجتماعی شبکه‌ای شدة کاستلز به عنوان چارچوب‌نظری کار استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشانگر آنند که جنبش‌های اجتماعی شبکه‌ای شده، استفاده از امکانات فضای مجازی را در ترتیب و سامان‌دهی به فعالیت‌هایشان به شکلی کارآمد در دستور کار خود قرار داده‌اند. همچنین تحرکات اخیر جنبش‌ اجتماعی زنان ناشی از عمومی و علنی شدن خواست‌ها و مشکلات زنان در فضای مجازی است که به فضای مکان‌ها و پس از آن مجدداً به فضای جریان‌ها تسری یافته است. تصاویر بازنموده و انگاره‌سازی‌های صورت‌گرفته در فضای مجازی، به گروه اجتماعی زنان،‌ نیروی اتحاد، گفتگو و جمع را بخشیده و آنان را در مطالبه‌گری، راسخ و امیدوارتر کرده است.