بررسی مدل ساختاری ارتباط رفتارهای خودآسیب‌رسان با ادراک زمان و نقش میانجی افسردگی و خودبخشش‌گری در نوجوانان

Abstract

این پژوهش با هدف پیش‌بینی رفتارهای خودآسیب‌رسان بر اساس درک زمان، افسردگی و خودبخشش‌گری در نوجوانان انجام شد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه‌ی آماری شامل تمام دانش‌آموزان 12 تا 18 سال شهر تهران بود که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای، 200 نفر انتخاب شدند. پرسش‌نامهی درک زمان ملو و وورل (2015)، افسردگی بک (1961)، پرسش‌نامهی رفتارهای خودآسیب‌رسان کاونسکی و گلن (2009) و پرسش‌نامهی خودبخشش‌گری وول، دی شی، واکینی (2008) به‌عنوان ابزار استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده‏ها به روش معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزار PLS-3 انجام شد. نتایج نشان داد که افسردگی، خودبخشش‌گری، حال مثبت، و حال منفی دارای اثر مستقیم معناداری بر رفتارهای خودآسیب‏رسان هستند. این درحالی است که حال منفی و گذشته‌ی منفی با میانجی‌گری افسردگی و حال مثبت با میانجی‌گری خودبخشش‌گری، دارای اثر غیرمستقیم معناداری بر رفتارهای خودآسیب‏رسان هستند. بنابر یافته‌های پژوهش مشخص می‏شود که افسردگی، گذشته منفی و حال منفی، با میانجی‌گیری افسردگی موجب افزایش و خودبخشش‌گری و حال مثبت موجب کاهش رفتارهای خودآسیب‏رسان می‏شوند. در مجموع نتایج از نقش چشم‌انداز زمان در پیش‌بینی اختلال رفتارهای خودآسیب‏رسان در نوجوانان حمایت می‏کند و بنابراین می‏توان از آن در پیش‌گیری و تدوین برنامه‏های مداخله استفاده نمود.