القای مقاومت گندم به بیماری پاخوره با کاربرد متیل جاسمونات و چند گونه قارچ میکوریز

Abstract

بیماری پاخوره یکی از مهم­ترین بیماری­های گندم می ­باشد که توسط قارچ خاکزی <em>Gaeumannomyces graminis </em>ایجاد می ­شود. این پژوهش با هدف تعیین تأثیر گونه­ های قارچ میکوریز و متیل جاسمونات در القای مقاومت گندم آلوده به قارچ مذکور انجام شد. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با آزمایش فاکتوریل با 32 تیمار در سه تکرار در شرایط گلخانه انجام گرفت. فاکتور اول وجود و عدم وجود بیمارگر، فاکتور دوم گونه ­های قارچ میکوریز شامل <em>Glomus hoi</em>، <em>G. mosseae </em>و <em>G. intraradices</em> و فاکتور سوم غلظت­ های متیل جاسمونات در مقادیر 0، 1/0، 5/0 و 5/1 میلی ­مولار بود. عوامل القا کننده مقاومت فوق­ الذکر در مرحله گیاهچه به خاک اطراف ریشه اضافه و در بازه­ های زمانی 24 و 120 ساعت میزان فنل اندازه­ گیری و روند تغییرات آن مورد بررسی قرار گرفت. میزان فعالیت فنل کل در اکثر تیمارهای سالم نسبت به تیمارهای بیمار القا شده بیشتر بود. میزان فنل کل در گیاهان بیمار با هر عامل القای مقاومت در بازه زمانی 120 ساعت بیشتر از میزان آن در بازه زمانی 24 ساعت بود ولی به طور کلی گیاهان سالم بیشترین میزان فنل کل در دو بازه زمانی 24 و 120 ساعت را داشتند. کاربرد <em>G. intraradices </em>همراه با غلظت 5/1 میلی­ مولار متیل جاسمونات بیشترین تأثیر را در القای مقاومت داشت و پیشنهاد می­ شود از این ترکیب در مرحله گیاهچه به عنوان کود بیولوژیک جهت القای مقاومت برای مقابله با بیماری پاخوره گندم استفاده شود.