بررسی اثر مسمومیت مزمن با سم فلونیکامید بر غلظت یون های خون و آسیب های آبشش و کلیه در ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio)

Abstract

با توجه به فعالیت کشاورزی در نزدیکی مزارع پرورش ماهی و منابع آبی، احتمال مسمومیت با سموم کشاورزی در ماهی­ ها زیاد است و به همین دلیل، این تحقیق به هدف بررسی اثر مسمومیت با فلونیکامید بر غلظت یون­ های خون و آسیب­ های بافتی آبشش و کلیه ماهی کپور بود. به این منظور، پس از تعیین LC₅₀ 96 ساعته، ماهی­ های در معرض 10 درصد غلظت LC₅₀ (4/3 میلی­ گرم در لیتر) قرار گرفتند و پس از 21 روز مواجهه با سم، نمونه خون و بافت آبشش و کلیه از ماهی­ها گرفته شد. نتایج نشان داد که مسمومیت با فلونیکامید باعث کاهش معنی­ دار (0/05<p) غلظت کلر و افزایش غلظت پتاسیم در خون ماهی­ ها می ­شود، ولی اثری بر سدیم و کلسیم خون ماهی ­ها نداشت. همچنین، مسمومیت با فلونیکامید باعث آسیب ­های متعدد در آبشش و کلیه ماهی ­ها شد. در مقاطع آبشش ماهی ­ها، ادم لاملای ثانویه، چسبیدگی لاملای ثانویه و هایپرپلازی لاملای اولیه در آبشش مشاهده شد. همچنین، تجمع اگزودا و ملانوماکروفاژ و دژنره شدن لوله ­های کلیوی در مقاطع کلیه ماهی­ ها مشاهده گردید. در نهایت نتایج این تحقیق نشان داد که سم فلونیکامید اثرات جدی بر بافت آبشش و کلیه ماهی کپور گذاشت. این آسیب­ ها مسئول بخشی از تغییرات یونی در خون ماهی م ی­باشد. بنابراین توصیه می ­شود که در مناطقی که از این سم در مزارع استفاده می­ شود از ورود این سموم به منابع آبی جلوگیری شود تا سلامت ماهی­ ها در خطر قرار نگیرد.