الگویی برای گزارشگری مالی و غیرمالی بانک‌ها: از طریق شاخص‌سازی گزارشگری شهروند شرکتی

Abstract

رکود تورمی، پدیده‌‌ای است که امروزه از آن به عنوان چالش‌ اصلی در محیط اقتصادی ایران یاد می‌شود. در این اقتصاد، تجهیز و تخصیص منابع عمدتا از طریق نظام بانکی صورت می‌گیرد. مساله اصلی در پژوهش حاضر، افشای ناقص برخی اطلاعات مالی و غیرمالی بانک‌ها به دلیل نبود الگوی مدون است. نظریه اقتصاد سیاسی و شهروند شرکتی، از مهم‌ترین نظریه‌های مطرح در این مقاله می‌باشند. بر اساس این نظریه‌ها، بنگاه‌ اقتصادی به عنوان نوعی شهروند تلقی می‌شود و تمرکز گزارش‌‌های مالی و غیرمالی آن مبتنی بر تضاد طبقاتی و بی‌عدالتی است. از این رو، بانک‌‌ها به عنوان یک شهروند در قبال جامعه پاسخ‌گو هستند و جهت ایفای این امر نیاز است تا به گزارشگری شهروند شرکتی بپردازند. این نوع گزارشگری به این موضوع اشاره دارد که، چگونه بانک‌‌ها نقش خود را در جامعه ایفا می‌کنند. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر، تدوین الگویی برای گزارشگری مالی و غیرمالی بانک‌‌ها از طریق شاخص‌سازی گزارشگری شهروند شرکتی است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی است و از نظر شیوه گردآوری و تحلیل اطلاعات، از نوع توصیفی و پیمایشی (پرسش‌نامه) است. تحلیل داده‌‌ها با استفاده از نرم‌‌افزار لیزرل صورت گرفته و برای تجزیه و تحلیل داده‌‌ها از روش ساختار چند بعدی و تحلیل عاملی تاییدی مرتبه اول، دوم و سوم استفاده شده است. الگوی نهایی به دست آمده شامل چهار بعد، 15 مولفه و 90 شاخص است که می‌‌تواند به عنوان الگوی بومی و بدیع برای گزارشگری مالی و غیرمالی بانک‌‌های ایرانی مورد استفاده قرار گیرد.