رابطه خودتنظیمی و خودکارآمدی با سرزندگی‌ تحصیلی دانش‌آموزان: نقش واسطه‌ای تاب‌آوری تحصیلی

Abstract

سرزندگی تحصیلی به عنوان یکی از مفاهیم بنیادی در روانشناسی مثبت در یادگیری موفقیت­آمیز و اثربخش فراگیران حائز اهمیت است. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه خودتنظیمی و خودکارآمدی با سرزندگی تحصیلی با توجه به نقش واسطه­ای تاب آوری تحصیلی انجام شد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی – همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش­آموزان دوره دوم متوسطه شهرستان کاشان در سال تحصیلی 401 – 400 بود. 375 دانش­آموز ( 178 پسر و 197 دختر) با روش نمونه گیری تصادفی خوشه­ای چند مرحله­ای انتخاب شدند. با استفاده از پرسشنامه سرزندگی تحصیلی، پرسشنامه راهبردهای شناختی و فراشناختی، پرسشنامه خودکارآمدی و پرسشنامه تاب­آوری تحصیلی اطلاعات جمع­آوری گردید. ارزیابی الگوی پیشنهادی با استفاده از مدل­سازی معادلات ساختاری و با روش بوت­استراپ انجام گرفت. نتایج نشان داد که خودتنظیمی، خودکارآمدی و تاب­آوری با سرزندگی تحصیلی رابطه مثبت معناداری دارند. همچنین نتایج­ها حاکی از آن بود که تاب­آوری تحصیلی در ارتباط میان خودتنظیمی و خودکارآمدی با سرزندگی تحصیلی نقش میانجی دارد. یافته­های پژوهش حاضر دارای تلویحات کاربردی برای مداخله های آموزشی – مشاوره­ای با هدف ارتقای سرزندگی تحصیلی دانش­آموزان بر اساس تقویت خودتنظیمی، خودکارآمدی و تاب­آوری تحصیلی است تا دانش­آموزان بتوانند به هنگام رویارویی با چالش­های تحصیلی به شیوه کارآمد و سازگارانه پاسخ دهند.