رویکرد منظرین در تعامل کوه و شهر؛ رابطۀ شهرتهران و کوه‌های البرز از نگاه خبرگان

Abstract

بیان مسئله: شواهد بسیاری نشان می‌دهد که رابطۀ شهر تهران و کوه‌های البرز، دارای مطلوبیت نیست و شهر تهران و مردم آن نمی‌توانند از مواهب و ظرفیت‌های کوه‌های شمال آن به خوبی بهره‌مند شوند. تحقیقات صورت‌گرفته پیرامون رابطۀ شهر تهران و البرز نیز نشان می‌دهد عموم مردم شهر تهران نسبت به کوه‌های البرز دچار بی‌تفاوتی شده‌اند. نگارندگان مقاله بر این باورند که مسئلۀ بی‌تفاوتی ساکنین شهر تهران نسبت به کوه‌های پیرامون، به یکباره اتفاق نیفتاده و با از بین‌رفتن کارکردهای کوه در گذر زمان، این عنصر طبیعی بسیار مهم در ذهن مردم کمرنگ شده است. نظر به چندبعدی‌بودن مسئله، یکی از روش‌های بررسی موضوع بررسی موضوع، ازنگاه خبرگان است. <br />هدف و روش پژوهش: این مقاله برآن است با هدف یافتن چرایی این رابطۀ نامطلوب، نظر خبرگان را جویا شود. لذا برای تحلیل یافته‌های به‌دست‌آمده از مصاحبه‌های نیمه‌ساخت‌یافته با رویکردی اکتشافی از خبرگان، از روش تحلیل مضمون استفاده شده است. <br />نتیجه‌گیری: نتایج به دست‌آمده از مصاحبۀ خبرگان نشان می‌دهد براساس طبقه‌بندی سلسله‌مراتبی یافته‌ها، چهار مضمون (دلایل عدم مطلوبیت رابطۀ شهر تهران و کوه‌های البرز) اصلی: کاهش جایگاه ذهنی و معنایی کوه، شناخت نادرست کوه و ظرفیت‌های آن، رویکرد عینی و کالبدی به کوه، و مسائل فرهنگی و 11 مضمون فرعی: ورود مذهب، ورود تکنولوژی، ورود مدرنیته، نظام برنامه‌ریزی، نگاه جزء‌نگر و محیط زیستی صرف به کوه، رویکردهای اقتصادی، قابل دسترس‌شدن کوه، تغییر سبک زندگی مردم، تغییر الگوی معرفت‌شناسی مردم، باورهای عامیانۀ مردم، و کاهش تعلق خاطر مردم، که زیرمجموعه مضمون‌های اصلی قرار می‌گیرند، به دست آمده است.