دوره 55, شماره 2

 

ارسال های اخیر

  • سنت‌های مختلف در قرآن: بررسی تحلیل ونزبرو از داستان شعیب در قرآن و ارزیابی پیامدهای آن 

    ورادی اصفهانی, محمدجواد؛ غروی نائینی, نهله؛ نیل ساز, نصرت؛ پاکتچی, احمد (دانشگاه تهران, 2023-02-20)
    در نظر ونزبرو متن قرآن متشکل از واحدهایی کوتاه و مجزاست که در طی فرایندی تدریجی بسط ‌یافته‌اند و کنار هم قرارگرفته‌اند. با این فرض هدف از تحلیل ادبی متن قرآن شناختن این واحدهای مستقل، که ونزبرو آن‌ها را بیانات پیامبرانه ...

  • قرائات مطلوب ایرانیان در عهد صفوی 

    وحیدنیا, آلاء (دانشگاه تهران, 2023-02-20)
    مطالعۀ مخطوطاتِ فراوان و متنوع قرآنی به جامانده از ایرانیان در طی ادوار مختلف به عنوان مستندی تاریخی از سرگذشت و سیر تحول قرائات می‌تواند به ارائۀ تصویری روشن­تر از تاریخ انتقال متنِ قرآنی و تاریخ شیعه در منطقۀ جغرافیایی ...

  • خط مایل در مصاحف کهن (خاستگاه، گسترۀ رواج، علت افول) 

    مهدوی راد, محمد علی؛ سهرابی, محمد (دانشگاه تهران, 2023-02-20)
    خط ­شناسی بخش مهمی از مصحف­شناسی است که می­تواند در برآورد زمان و مکان کتابت یک مصحف نقشی تعیین­ کننده ایفا نماید، اگر  این مهم با باوری نادرست همراه شود، برآورد زمان و مکان کتابت برخی مصاحف نیز با قضاوت نادرست همراه گشته ...

  • تطور «رِکاز» در روایات فریقین: مطالعۀ تاریخی و تطبیقی 

    کلهر, سمیه؛ مهریزی, مهدی؛ سرشار, مژگان (دانشگاه تهران, 2023-02-20)
    در منابع حدیثی شیعه و اهل سنت مصادیقی ذکرشده که متعلَّق خمس قرار می‌گیرند. یکی از این متعلقات، رِکاز است. پژوهش­ های صورت گرفته در این زمینه، بیشتر جنبۀ فقهی دارند و نگاه تاریخی و تطبیقی ندارند. در منابع شیعی و اهل سنت دو ...

  • تاریخ‌گذاری منبعی و سندی روایت «حذیفه»؛ نقدی بر دیدگاه «جان برتن» دربارۀ جعلی‌بودن روایات جمع قرآن 

    غلامرضائی, هادی؛ روحی برندق, کاوس؛ نیل ساز, نصرت (دانشگاه تهران, 2023-02-20)
    به باور جان بُرتُن قرآن در زمان پیامبرخداd و توسط خود حضرت گردآوری شده است؛ از این‌رو، روایات جمع قرآن همگی جعلی هستند. وی انگشت اتهام خود را‌ به‌سوی فقهای اهل­سنت گرفته و زمان جعل را نیمۀ اول قرن سوم دانسته است. این مقاله ...

  • کاربست نظریۀ هلیدی و حسن در انسجام متنی نهج‌البلاغه(مطالعۀ موردپژوهانۀ خطبۀ 181) 

    طالب پور, دانا (دانشگاه تهران, 2023-02-20)
    نظریۀ انسجام متنی هلیدی و حسن، یکی از مقوله‌های مهم زبان‌شناسی معاصر است که برخلاف نظریات صِرف ساخت‌گرایی، توجه مهمی به ساختارهای زبانی در بافت موقعیتی دارد و به واسطۀ آن می‌توان نتایج قابل تأملی را در زمینۀ میزان انسجام ...

  • واکاوی قرآنی فرهنگ معیشت حاکمان و مُبلّغان دین 

    شهیدی, محسن؛ حاجی عبدالباقی, مریم؛ میرباقری, سید محسن (دانشگاه تهران, 2023-02-20)
    توجه به مفهوم فرهنگ معیشت از منظر قرآن کریم روش صحیح کسب و مصرف را برای انسان، نمایان ساخته و او را با آموزه ­های قرآنی در این مقوله آشنا می ­سازد. از آنجایی که دو گروه عالمان و حاکمان در صلاح و فساد و سرنوشت جامعه بسیار ...

  • معناشناسی «لِسَانَ صِدْقٍ» در قرآن کریم 

    زینلی بهزادان, فرهاد (دانشگاه تهران, 2023-02-20)
    در معناشناسی «لِسَانَ صِدْقٍ» در قرآن کریم، با هدف حل برخی مشکلات پیرامون تفسیرِ این ترکیب قرآنی بافتارِ دو آیۀ مربوط به آن مورد بررسی قرار گرفته است. این ترکیب قرآنی در دعای حضرت ابراهیم علیه السلام با دو قیدِ تکمیلیِ ...

  • رویکرد شبهه‌پژوهانه به تفسیر تاریخی آیات مربوط به پیشگویی غلبۀ روم بر ایران 

    رضایی, حسین؛ معارف, مجید (دانشگاه تهران, 2023-02-20)
    تاریخ نشان می‌دهد که از دیرباز تا کنون، یکی از روش­های مبارزه با قرآن کریم، تولید و ترویج شبهاتی علیه این کتاب آسمانی بوده و در این راستا مخالفان از هیچ کوششی دریغ نکرده اند و تألیفات متعددی در این حوزه نگاشته شده است. از ...

  • کاربرد ساختار جمع برای مدلول مثنی در عربی قرآنی و پاسخ به شبهات مربوطه با تکیه بر دستور تطبیقی زبان‌های سامی 

    بیلکار, محمد سعید؛ شاهرودی, محمد رضا؛ پاکتچی, احمد؛ پهلوان, منصور (دانشگاه تهران, 2023-02-20)
    نقدهای مخالفان به قرآن از دیرباز به صورت‌های مختلف طرح، و متقابلاً با جواب دانشمندان مسلمان روبه‌رو شده‌است. در این میان، ساختارهای ادبی قرآن، حجم بسیاری از شبهات را به خود اختصاص داده‌ که از این شبهات، برخی مرتبط با استعمال ...

  • تاریخ‌گذاری سندی روایات «ناسخ و منسوخ در قرآن 

    احمدنژاد, امیر؛ باباصفری رنانی, عرفانه (دانشگاه تهران, 2023-02-20)
    مسئلۀ نسخ در قرآن در زمرۀ دانش‌هایی است که از دیرباز در علوم مختلف اسلامی مورد توجه اندیشمندان مسلمان بوده و دیدگاه‌های متفاوت و گاه ضد و نقیضی دربارۀ آن مطرح شده است. از آنجا که روایات، منشأ بسیاری از این اختلاف دیدگاه‌ها ...