بررسی مسائل و مشکلات ضابطان نیروی انتظامی در اجرای قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392(مطالعه موردی شهرستان کاشان)

Abstract

این پژوهش با هدف شناسایی مسائل و مشکلات ضابطان در قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، ابتدا با روش اسنادی و نیز مبتنی بر نظر کارشناسان انتظامی، 33 مورد مسائل و مشکلات مربوطه به‌حق متهم، بزه دیده و تکالیف مقدماتی ضابطان را احصاء نموده، سپس با روش پیمایشی و استفاده از فن پرسشنامه، این مسائل و مشکلات، در بین 272 نفر از مجموع 280 نفر ضابطان شاغل در یگان‌های انتظامی، اجرایی و پلیس‌های تخصصی در شهرستان کاشان در سال 1395، مورد توصیف و تحلیل قرار گرفت و روایی متغیرها با توجه به نتایج آلفای کرونباخ مورد تائید قرارگرفته است. در بررسی متغیرهای زمینه‌ای، میزان موافقت با مسائل و مشکلات مطرح‌شده در افسران ارشد، بیشتر از درجه‌داران و افسران جزء هست. افرادی که در یگان‌های قضایی خدمت می‌کنند، بیش‌تر از کسانی است که در پلیس تخصصی و کلانتری و پاسگاه خدمت می‌کنند، با مسائل و مشکلات موافقت داشته‌اند. ازجمله مسائل و مشکلات در رابطه با تکالیف مقدماتی ضابطان، در دسترس نبودن مقامات قضایی در خارج از وقت اداری؛ نداشتن مهارت‌های لازم از سوی شهروندان در حفظ صحنه و مدارک جرم در جرائم مشهود؛ تأخیر در وصول دستور قضایی و ... ارزیابی‌شده و در رابطه با رعایت حقوق متهمان، نامشخص بودن هویت تماس‌گیرندگان؛ نداشتن وکالت‌نامه از متهم تحت نظر هنگام حضور در یگان انتظامی و همچنین مشخص نبودن هویت وکیل؛ حجم زیاد کار و چندشغله بودن ضابطان و ... ارزیابی‌شده و در رابطه با رعایت حقوق بزه دیده، کم بودن نیرو و امکانات اجرایی؛ کم بودن هزینه‌های جاری و اختصاص داده‌شده برای انجام وظایف ضابطان یا تأخیر در ارسال این اعتبارات و ... ارزیابی‌شده است. نتیجه آزمون فرضیات بیانگر این است که میانگین مسائل و مشکلات مطرح‌شده توسط ضابطان عام نیروی انتظامی در ارتباط با اجرای قانون آیین دادرسی کیفری 3.48، (در دامنه 1 تا 4) بیش‌ازحد متوسط طیف موردبررسی(2.5) است که این مسائل و مشکلات نسبت به‌حق متهم (3.44)، نسبت به‌حق بزه دیده (3.50) و نسبت به تکالیف مقدماتی ضابطان(3.52)، بیشتر از حد متوسط طیف موردبررسی (2.5) است.