مدل ریاضی زنجیره تامین چندسطحی پایدار با رویکرد الگوریتم فراابتکاری (مطالعه موردی : کارخانجات اتمسفر واحد سازه های نیروگاهی)

Abstract

هدف: در زنجیره­های تامین پیچیده امروزی، در پایدار بودن علاوه بر اهمیت کاهش هزینه­ها، دو منظر اجتماعی و زیست­محیطی نیز اهمیت زیادی به دست آورده­اند. این تحقیق به دنبال ارایه مدل زنجیره تامین چندسطحی پایدار در بخش تولید محصولات نیروگاهی گروه کارخانجات صنعتی و تولیدی می­باشد.روش‌شناسی پژوهش: برای مساله مورد نظر، یک مدل ریاضی ارایه شده است که اهداف آن عبارتند از: حداکثرسازی مسئولیت اجتماعی، کمینه­سازی انتشار آلاینده­های زیست­محیطی و کمینه­سازی هزینه­های زنجیره تامین. با توجه به اینکه برنامه­ریزی پایدار زنجیره تامین مساله‌ای Np-Hard است، از الگوریتم فراابتکاری نهنگ و ژنتیک برای ارایه و حل مدل استفاده کرده­ایم.یافته‎ها: جهت حل مدل ارایه شده، مسائل نمونه آزمایشی در سه گروه اندازه کوچک، متوسط و بزرگ با توجه داده­های شرکت اتمسفر طراحی گردیده و نتایج دو الگوریتم بهینه­سازی نهنگ و الگوریتم ژنتیک با توجه به شاخص­های مقایسه­ای کیفیت، پراکندگی، یکنواختی و زمان حل با یکدیگر مقایسه شده­اند.اصالت/ارزش افزوده علمی: نتایج نشان داد الگوریتم نهنگ دارای توانایی بالاتر، جهت دستیابی به جواب­های باکیفیت­تر و نزدیک بهینه از منظر شاخص کیفیت و اکتشاف و استخراج ناحیه شدنی جواب از منظر شاخص پراکندگی، نسبت به الگوریتم ژنتیک می­باشد. نتایج شاخص یکنواختی و زمان حل نیز نشان داد، الگوریتم ژنتیک دارای زمان حل کمتر می­باشد و فضای جواب را به­صورت یکنواخت­تر جستجو می­کند.