امام و امامت در گفتمان امام رضا (علیه السلام)

Abstract

این مقاله در صدد آن است که دیدگاه‎های کلان نظری و فرانظری مطرح شده در خطبه امام رضا (علیه‌السلام) در حوزه امام و امامت را با روش تحلیل گفتمان به شیوه «پدام» مطالعه و بررسی کند.<br /> کشف دال‎های اساسی مرتبط با بحث امامت، حاکمیت و حکومت‎داری در این خطبه، بیانگر دیدگاه‎های نظری و فرانظری آن امام معصوم (علیهم‌السلام) بر اساس اصول اسلامی و قرآنی است.<br /> گفتمان امام و امامت از منظر امام رضا (علیه‌السلام) با مفصل‎بندی‎های گوناگون و با ایجاد روابط بینامتنی میان این گفتمان و گفتمان‎های حاکم بر روایات و بیانات پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) و سایر امامان معصوم (علیهم‌السلام) بیانگر وجود یک «نظریه کلان امامت» در حوزه حاکمیت اسلامی است که امام را فردی می داند که باید دارای چهار ویژگی «منصوب خداوند»، «حاکم جامعه اسلامی»، «رهبر جهانی» و «منجی بشریت» باشد. اگرچه این چهار ویژگی در زمان یازده امام معصوم (علیهم‌السلام) به‎دلیل شرایط نامطلوب به‎طور کامل محقق نشده‎اند، در دوره امام دوازدهم، حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه)، همه این ویژگی‎ها به‎طور کامل ظهور خواهند یافت.