تأثیر تغییر اقلیم بر ارزیابی تناسب اراضی برخی از محصولات دیم در منطقه میاندوآب

Abstract

<strong><span lang="AR-SA" dir="RTL">در عصر حاضر، باتوجه به اهمیت امنیت غذایی، درک اثرات تغییرات اقلیم در تناسب اراضی برای تولید محصول به یک مسئله مهم تبدیل‌شده است.</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">هدف اصلی این تحقیق، بررسی اثرات تغییرات اقلیمی بر تناسب اراضی محصولات مختلف دیم در منطقه میاندوآب، تحت سناریوی اقلیم فعلی و تغییر اقلیم در آینده بود. برای این منظور از مدل ترازا و آلماگرا در محیط سامانه تصمیم­گیری میکرولیز استفاده شد. مدل آلماگرا ارزیابی تناسب واحدهای مختلف اراضی برای تیپ­های بهره­وری انتخابی و مدل ترازا، یک تخمین تجربی از کمبودهای زیست‌اقلیمی را فراهم می­کند. داده­های مورفولوژیکی و آزمایشگاهی از 11 خاکرخ شاهد موجود در منطقه مطالعاتی اخذ و وارد پایگاه داده­های خاکی (</span><span>SDBm</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">) شد. داده­های آگرواکولوژیکی از سازمان هواشناسی کشور به­دست آمد و وارد پایگاه داده­های اقلیمی (</span><span>CDBm</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">) گردید. سناریوهای انتشار گازهای گلخانه­ای به­عنوان سناریوی آینده تغییر اقلیمی،از میان مدل­های کارگروه بین­الدولی تغییر اقلیم (</span><span>IPCC</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">)</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">انتخاب شد.</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">نتایج نشان داد که در شرایط فعلی اولویت کشت دیم در اکثر واحدهای اراضی مختلف با نخود، خربزه و گندم بوده ولی در آینده به‌صورت گندم، نخود و خربزه خواهد بود.</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">مهم­ترین عوامل محدودکننده خاکی نیز شامل شوری، بافت، زهکشی و آهک بودند.</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">به­جز در مورد گندم، اثر خالص تغییرات اقلیمی در تناسب اراضی برای محصولات نخود و خربزه منفی است. درنتیجه، در شرایط تغییر اقلیم، منطقه موردمطالعه برای تولید نخود و خربزه دیم مناسب نیست. از دست دادن رطوبت با افزایش شاخص خشکی در محیط مدل ترازا نشان داد که به نظر می­رسد که در آینده سناریو کشت دیم به‌طورجدی توسط تنش آب تحت تأثیر قرار گیرد.</span></strong>