امام رضا(ع) و اهل حدیث؛ با تأکید بر گزارش های حاکم نیشابوری (نقدی بر ادعاهای سلفی گری)

Abstract

اهل‌بیت^(ع) به‌ویژه امام رضا^(ع) مورد اقبال خاص ایرانیان ازجمله اهل حدیث بودند و حاکم نیشابوری به ‌تفصیل از حضور آن امام^(ع) در خراسان و عنایت ویژة مشایخ اهل حدیث به ایشان یاد کرده است. بر اساس این گزارش­ها، بزرگان حوزة حدیثی اهل سنت نیشابور که استادان اصحاب جوامع روایی ازجمله کتاب‌های شش‌گانه بودند، اهتمام زیادی به امام رضا^(ع)به‌عنوان فرزند پیامبر^(ص) و سند اختصاصی روایی حضرت داشتند. ملاحظه و تحلیل گزارش­های ابوعبدالله حاکم از قصد و زیارت آستان امام رضا^(ع) توسط استادانی چون ابن‌خزیمه نیشابوری در کنار روایت‌هایی از پیامبر^(ص) و اهل بیت^(ع) مبنی بر سفارش به زیارت آن امام^(ع) از مشروعیت و بلکه برکت‌های این زیارت حکایت دارد و نشان می­دهد رفتار مدعیان پیروی از سلف صالح در دوره‌های بعد به­ویژه در دورة معاصر در تحریم زیارت و تکفیر مسلمانان به­سبب جرم­هایی از این قبیل، بدعت و انحرافی بوده که در دوره­های متأخر از سوی امثال ابن‌تیمیه طرح و توسط جریان‌هایی خاص ترویج شده است. مقالة حاضر به روش توصیفی‌ـ تحلیلی پی‌جوی این گزارش­ها و بررسی چند و چون آنهاست.