بررسی نقش سمن‌ها در پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی، مورد مطالعه : شهر تهران

Abstract

هدف: سازمانهای مردم نهاد(سمن‌ها) جایگزین مناسبی برای ارائه‌ی خدمات دولتی هستند. هدف از پژوهش حاظر بررسی نقش آنها در حوزه‌ی کاهش و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی شهر تهران است. روش: جهت دستیابی به داده‌های مورد نیاز، مصاحبه عمیق با سمن‌های فعال در این حوزه صورت گرفت که برای تعیین حجم جامعه و انتخاب مصاحبه شوندگان، از روش گلوله برفی (شیوه نمونه گیری) استفاده شد. یافته ها: یافته‌های تحقیق نشان داد: اکثر سمن‌ها درحوزه‌ی آسیب‌های رفاهی، یا به صورت ترکیبی در زمینه‌ی آسیب‌های جرم زا و ساختاری فعالند. تعریف آنها از مفهوم آسیب اجتماعی بیشتر معطوف به مسئله اجتماعی بوده و سمن‌های فعال شهر تهران را در این حوزه ناکافی دانسته‌اند. اقداماتشان عمدتا به صورت آموزش، مددکاری، توانمند سازی و فرهنگی بوده که در این راستا از حمایت‌های دولت وقوانین مربوطه رضایت خاطر ندارند. علت آسیب‌ها را به ترتیب اولویت: فقر مادی، فقر فرهنگی، محیط شهر و مشکلات آن، سیاست‌ها و قوانین نامناسب بیان، ورشد فعالیت سمن‌ها و میزان همکاری مردم را مثبت ارزیابی کرده اند. مصاحبه شونده‌گان به ترتیب: الگوی پیشگیری‌ اجتماعی‌ رشدمدار، الگوی‌کنترل وپیشگیری ‌جامعه‌مدار، الگوی کنترل وپیشگیری توانمندسازی، الگوی‌کنترل وپیشگیری مددکاری اجتماعی، الگوی کنترل وپیشگیری طراحی محیطی و الگوی کنترل وپیشگیری انتظامی را پیشنهاد کرده‌اند. نتیجه گیری: پیشگیری از آسیب-های اجتماعی در راستای تامین امنیت، نیازهای انسانی و توسعه‌ی اجتماعی در جوامع مختلف است. گستردگی اقدامات و نظرات گوناگون در رفع آسیب‌های اجتماعی باعث شده تا دولت‌ها به تنهایی قادر به برآورد آن نباشند، از اینرو لازم است همکاری‌های چند جانبه با حاکمیت- مردم و جامعه صورت پذیرد تا نتایج بدست آمده کیفی‌تر و سریعتر رخ دهد.