تغییرات مکانی نیتروژن، فسفر و پتاسیم و ظرفیت تبادل کاتیونی خاک در اراضی شرکت کشت و صنعت شریف آباد قزوین

Abstract

<strong>خاک نقش مهمی را در چرخه بیوژئوشیمیایی به عنوان یک منبع مهم ذخیره عناصر ایفا می­کند. از عوامل مهمی که در کشاورزی حائز اهمیت است نوع ویژگی­های خاک، پراکنش و میزان تغییرات آن می­باشد. در این مطالعه 600 نمونه خاک با فواصل تقریبی 100 متر در 100 متر از عمق 30-0 سانتی­متری در 800 هکتار از اراضی شرکت کشت و صنعت شریف آباد قزوین جمع­آوری شد. آنالیز آمار توصیفی و زمین آماری داده­های جمع­آوری شده، انجام شد. نتایج نشان داد دامنه تغییرات نیتروژن کل خاک در محدوده 82/0- 02/0% با میانگین 26/0 درصد، فسفر قابل استخراج با اولسن در محدودهmg/kg 07/93-58/9 با میانگین 21/36 میلی­گرم بر کیلوگرم، پتاسیم قابل استخراج با استات آمونیوم در محدوده 1740-180 با میانگین 87/552 میلی­گرم بر کیلوگرم و ظرفیت تبادل کاتیونی در محدوده 16/50-44/11 با میانگین 20/28 میلی­اکی­والان در 100 گرم خاک بود. بهترین مدل نیم­تغییرنما برای تمام ویژگی­های مورد مطالعه مدل نمائی بود. دامنه مؤثر برای نیتروژن، فسفر، پتاسیم و ظرفیت تبادل کاتیونی به ترتیب 510، 798، 567، 1476 متر بدست آمد. به منظور تهیه نقشه پهنه­بندی صفات مورد مطالعه از تخمین­گر کریجینگ استفاده شد. نتایج نشان داد وسعت نسبی مناطق برای عنصر نیتروژن کل در محدوده کمتر از 1/0% (صفر درصدمساحت)،برای 2/0-1/0N=%(5/3% مساحت)، 3/0-2/0N=% (3/74%) و بیشتر از 3/0 درصد(2/22%)بود. در مورد عنصر فسفر بر حسب میلی گرم در کیلو گرمدر محدوده کمتراز 12 (صفر درصد مساحت)،برای 24-12(8/7% مساحت)،36-24(4/48% مساحت) و بیشتر از 36 میلی­گرم در کیلوگرم(8/43% مساحت)به دست آمد. عنصر پتاسیم در محدوده کمتر از 250 (صفر درصد مساحت)، 400-250(6/4%)، 600-400(72%) و بیشتر از 600 میلی­گرم بر کیلوگرم(4/23%). در مورد ظرفیت تبادل کاتیونی کمتر از 10 (صفر درصد)، 20-10(1/13%)، 30-20(6/44%) و بیشتر از 30 میلی­اکی والان در 100 گرم (3/42%) بود. </strong>