ارتباط تناوب آخرین فوران های دماوند و توالی دریاچه های سدی گدازه ای طی کواترنری پسین

Abstract

یکی از عوامل زمین­ ساختی که نقش قابل­ توجهی در شکل­ زایی دارد آتشفشانها و مواد مذاب ناشی از آن­ها است. فوران های آتشفشانی باعث دگرشکلی مورفولوژی و ایجاد ساختمان لندفرمی جدید می­شود. آتشفشان دماوند به­عنوان یک عارضه ساختمانی با فوران های متوالی خود طی کواترنری تغییرات قابل ­توجهی را در پیرامون خود ایجاد نموده است. در این پژوهش، نقش آخرین گدازه­های دماوند در ایجاد دریاچه­های سدی مورد بررسی قرار گرفته است. برای دستیابی به این هدف روش تحلیلی و بازسازی زمانی تغییرات به کار گرفته شده اند. تکنیک کار مقایسه مورفومتری پادگانه های دریاچه ای و سدهای گدازه ای به سه روش مقایسه ارتفاع و ضخامت رسوبات آبرفتی، تعیین حدود گسترش رسوبات دریاچه­ایی و باز یابی آخرین حد ارتفاعی گدازه­های مشرف به دره ها استوار است. دریاچه هراز در ارتفاع 2550متری و با مساحت 04/52 کیلومتر مربع، دریاچه لار در ارتفاع 2580متری با مساحت79/68 و دریاچه دلیچای در ارتفاع 3780 متری از سطح دریا و با مساحت 25 کیلومتر مربع قرار گرفته اند. این سه دریاچه به­صورت تقریبا همزمان شکل گرفته اند. جریان های گدازه ای این سه دریاچه را از هم جدا و به صورت متوالی کنار هم قرار داده اند. دریاچه ها از طریق تندآب ها با هم مرتبط بوده که منجر به تشکیل مجرای فعلی شده است.