ارزیابی زمین‌ساخت فعال نسبی در حوضه آبخیز آبشینه همدان با استفاده از شاخصه‌های زمین‌ریختی و لرزه‌خیزی منطقه‌ای

Abstract

شاخص­های زمین­ریختی به دلیل ارتباطی که با میزان و نوع فعالیت‌های زمین‌ساختی دارند می­توانند به‌عنوان معیاری کارآمد برای تشخیص زمین‌ساخت فعال مناطق وسیع به کار روند. مطالعات در مناطق مختلف جهان بر کارایی این شاخص‌ها تأکید کرده‌اند. در پژوهش حاضر با استفاده از شاخص‌های زمین­ریختی عدم تقارن حوضه زهکشی، نسبت پهنای کف دره به ارتفاع دره، شکل حوضه، تقارن توپوگرافی عرضی، منحنی هیپسومتری حوضه، پیچ‌وخم رود و شیب طولی رودخانه آبشینه در حوضه آبخیز آبشینه برای تحلیل فعالیت زمین­ساختی این حوضه استفاده‌شده است. برای مقایسه، ابتدا با جمع­آوری داده‌های زمین­لرزه­های تاریخی و دستگاهی نسبت به ارزیابی فعالیت لرزه­ای منطقه اقدام شد. سپس لرزه­خیزی منطقه به روش تحلیل خطر لرزه­ای تعینی (DSHA) با استفاده از ویژگی‌های گسل‌های موجود برآورد گردید. نتایج نشان می­دهد که در اغلب شاخص‌ها نشانه‌های فعالیت حوضه آبخیز آبشینه بارز است. بررسی پیشینه لرزه­خیزی منطقه، بر فعالیت زمین­ساختی منطقه موردمطالعه تأکید دارد. روش تحلیل خطر لرزه­ای تعینی نیز با به دست دادن مقدار بزرگی بیشینه 8/6 ریشتر و بیشینه شتاب افقی g4/0 نسبت به مرکز ثقل حوضه، منطقه موردمطالعه را ازنظر لرزه‌خیزی فعال نشان می‌دهد.