کانی شناسی، کانه زایی کانسنگ و ژئوشیمی توده گرانیتوییدی مولد اسکارن آهن- مس صاحب، سقز (کردستان)

Abstract

کانسار اسکارن صاحب در کمربند دگرگونی سنندج– سیرجان، جنوب شرق سقز (کردستان) و در امتداد کنتاکت توده گرانیتوئیدی صاحب (الیگومیوسن) با سنگ­های کربناته ناخالص (پرمین) تشکیل شده است و شامل دو زون اندواسکارن و اگزواسکارن است. اگزواسکارن با گسترش بیشتر به دو بخش گارنت اسکارن و اپیدوت اسکارن تقسیم می­شود. قسمت عمده زون کانه­دار در بخش گارنت اسکارن متمرکز است. مجموعه کانی شناختی نسبتاً اکسیدی اسکارن صاحب شامل: گارنت (آندرادیت و گروسولار)، پیروکسن(دیوپسید-هدنبرگیت)، مگنتیت و هماتیت است. مگنتیت مهم­ترین و فراوان­ترین کانه اکسیدی کانسار است. بر مبنای شواهد صحرایی و با توجه به مطالعات میکروسکوپی نمونه­های زون اسکارنی، دو مرحله آلتراسیون پیشرونده و پسرونده قابل تشخیص است. بر طبق نتایج به دست آمده از تجزیه نمونه­های توده گرانیتوئیدی مولد اسکارن صاحب به روش­های XRF وICP-MS ترکیب این توده عمدتاً گرانیت تا گرانودیوریت- دیوریت، ازگرانیتوئیدهای تیپ I، متاآلومین و متعلق به سری کالک آلکالن غنی از پتاسیم است. گرانیتوئید صاحب از نظر جایگاه تکتونیکی با قوس­های آتشفشانی حاشیه قاره (VAG) مرتبط است.