شواهد گسلش همزمان با رسوب‌گذاری و محیط تشکیل احیایی در کانسار روی و سرب تیپ رسوبی- بروندمی آب باغ، جنوب شهرضا، پهنه سنندج- سیرجان

Abstract

کانه­زایی روی- سرب تیپ رسوبی- بروندمی آب­باغ در جنوب ­خاوری­ترین بخش­ کمربند فلززایی ملایر- اصفهان، در توالی رسوبی آواری- کربناته ژوراسیک ­بالایی-کرتاسه­ زیرین و کربناته کرتاسه­ زیرین در دو افق کانه­زایی با جایگاه چینه­ای متفاوت تشکیل شده است. افق 1 کانه‌زایی روی- سرب با سنگ میزبان شیل و سیلتستون­ سیاه حاوی مواد آلی با سن ژوراسیک بالایی- کرتاسه زیرین به شکل گوه­ای کشیده و افق 2 کانه­زایی سرب و روی، با سنگ­ میزبان آهکی به سن کرتاسه زیرین به‌صورت هم‎روند با سنگ میزبان و به شکل عدسی تشکیل شده است. گسل­های همزمان با رسوب‌گذاری، حوضه­های نیمه گرابنی و محیط­های احیایی حاصل از فعالیت این گسل­ها در تشکیل کانسار روی و سرب تیپ رسوبی- بروندمی آب­باغ و ته­نشست سولفید­ها نقش اساسی داشته­اند. جریانات واریزه­ای و برش­های همزمان با رسوب‌گذاری در سنگ میزبان­ کانه­زایی و تغییر ضخامت واحدهای چینه­ای در امتداد گسل همزمان با رسوب‎گذاری در کانسار آب­باغ نشان‌دهنده گسلش نرمال در زمان رسوب‌گذاری و تشکیل حوضه­های نیمه گرابنی در محل کانسار است. تشکیل ساختارهای نیمه گرابنی، یکی از عوامل اصلی کنترل‌کننده شرایط اکسایش- کاهشی محیط تشکیل کانسار است که موجب ایجاد بسترهای عمیق­تر درون حوضه شده و شرایط بدون اکسیژن درون این نیمه­گرابن­ها را گسترش و توسعه می­دهد. بررسی ژئوشیمی عناصر کمیاب و نادر خاکی سنگ میزبان، اندازه پیریت­های فرمبوییدال و حضور مواد آلی در سنگ میزبان افق­های کانه­دار کانسار آب­باغ، بیانگر شرایط Anoxic و Euxinic در این حوضه­ است که عمق زیاد حاصل از گسل­های نرمال همزمان با رسوب‌گذاری و فعالیت­های باکتریایی ایجاد شده است. مقایسه شواهد گسل نرمال همزمان با رسوب‌گذاری و همچنین محیط ته­نشست احیایی کانسار آب­باغ با سایر کانسارهای تیپ رسوبی-بروندمی ایران حاکی از شباهت محیط تشکیل کانسار آب­باغ با این کانسارهاست.