بررسی اثر قابلیت‌ها و محدودیت‌های ژئومورفولوژی بر پدافند غیرعامل سواحل اروندرود محدوده شهرستان آبادان

Abstract

تجارب حاصل از جنگ‌های گذشته نشان داده است که علم ژئومورفولوژی نقش مهمی در اجرای طرح‌های آفندی، پدافندی، انتخاب مناطق استقرار، پراکندگی و نقاط آمادی دارد. لذا عوامل ژئومورفولوژیکی در اتخاذ تدابیر کارآمد برای پدافند غیرعامل نقش مهمی دارند. این پژوهش با هدف بررسی ویژگی‌های ژئومورفولوژیکی سواحل شهرستان آبادان از دیدگاه پدافند غیرعامل انجام شد تا نقاط ضعف و قوت ژئومورفولوژیکی منطقه شناسایی شود. آماده‌سازی روش SWOT برای کاربرد در مطالعات پدافند غیرعامل مستلزم تعریف دقیق مفاهیم پایه است. مفاهیم پایه در مطالعات پدافند غیرعامل متفاوت از سایر مطالعات است. فاکتورهای تهدید و فرصت در محیط خارجی و فاکتورهای قوت و ضعف در محیط داخلی باید تفکیک شده و تمایز یابند. مثلاً یک ضعف را می‌توان از دیدگاه دیگری فرصت محسوب کرد. یا پدیده‌ای که قوت تلقی شده است از دیدگاه دیگری ممکن است ضعف باشد. نتایج نشان داد، پوشش گیاهی در کل تأثیر مثبتی در پدافند غیرعامل منطقه دارد. بر اساس نقشه ژئومورفولوژی منطقه، حاشیه اروندرود، دشت سیلابی بوده و بخشی از آن نیز تالاب جزر و مدی است (روستاهای شلحه و خسروآباد). از این بخش جزر و مدی برای آبیاری نخلستان‌ها استفاده می‌شود. منطقه در کل مسطح بوده و تأسیسات و نفرات برای طرفین ایرانی و عراقی در تیررس هستند. عوارض ارتفاعی به‌صورت مصنوعی در بعضی مناطق ایجاد شده ولی عارضه ژئومورفولوژیک طبیعی مرتفع وجود ندارد. دشت‌ها و جلگه‌ها کمتر در معرض سیلاب قرار می‌گیرند.