بررسی اثر سطح جدایشی بر ستبرشدگی و چین‌خوردگی برشی محلی در ناودیس شوراب، جنوب خاور قم

Abstract

سازندهای سرخ زیرین، قم، سرخ بالایی و کنگلومرای پلیوسن در ساختار ناودیس شوراب (جنوب خاور شهر قم) با روند شمال‌باختر- جنوب‌خاور چین‌خورده‌اند. در این ناودیس لایه‌های شکل‌پذیر مارنی و گچی عضوهای بالایی سازند قم در همبری با لایه‌های پرقوام کنگلومرا و ماسه سنگ از سازند سرخ بالایی قرار گرفته‌اند. در یال شمالی ناودیس شوراب (بخش جنوب خاوری) در این همبری، به صورت محلی افزون بر افزایش ستبرای قابل توجه در نهشته‌های مارنی-گچی سازند قم، چین­هایی با روند عمود بر روند ناودیس شوراب فقط در یال شمالی ناودیس در سازند قم و سازند سرخ زیرین به وجود آمده در صورتی که این چین‌خوردگی محلی در یال جنوبی ناودیس شوراب تشکیل نشده است. به وجود آمدن چین‌خوردگی محلی در بخش جنوب‌خاوری یال شمالی ناودیس شوراب نتیجه عملکرد جدایشی بخش مارنی-گچی به دلیل اختلاف رئولوژی زیاد، در مرز دو سازند قم و سرخ بالایی ارزیابی می‌شود. بررسی ساختار به‌وجود آمده روشن ساخت که تشکیل چین‌های با راستای شمال- شمال‌خاور- جنوب- جنوب‌باختر، در انتهای جنوب خاوری در یال شمالی ناودیس شوراب نتیجه به‌وجود آمدن پهنه برشی امتداد لغز راست بر میان سطح جدایشی و گسل قم است که به‌موازات آن در شمال ناودیس شوراب قرار دارد و این پهنه برشی در اثر حرکت راستالغز راست‌بر گسل قم در زمانی پس از میوسن فعال شده است.