بررسی ساختار دستورالعمل‌های حسابداری و مالی در قراردادهای عملیات مشترک و ارائه چارچوب پیشنهادی متناسب با صنعت نفت و گاز ایران

Abstract

صنعت نفت و گاز در سطح بین المللی از گذشته تا به امروز با ویژگی‌های منحصر به فردی شناخته شده است. نیاز به سرمایه بالا، تسهیم ریسک عملیات اکتشاف ذخایر، لزوم استفاده از صرفه‌های ناشی از اقتصاد مقیاس، حاکمیت قوانین و مقررات، افزایش کارایی و اثربخشی، استفاده از ظرفیت ها و توانایی ها و ... از جمله دلایلی است که در سال‌های اخیر استفاده از قراردادهای عملیات مشترک در سطح بین المللی را افزایش داده است. در ایران نیز باتوجه به انعقاد قراردادهای جدید نفتی ایران موسوم به IPC و نیز با وجود شرایط اقتصادی نظیر تحریم، استفاده از قراردادهای مشترک در صنعت نفت و گاز با اقبال شرکت‌های اکتشاف و تولید روبرو شده است. توسعه استفاده از قراردادهای مشترک در صنعت نفت و گاز مستلزم تبیین روابط مالی بین شرکا است که این روابط در قالب دستورالعمل های مدون حسابداری و مالی به قرارداد مشترک منضم می شود. هدف این پژوهش بررسی ساختار دستورالعمل های مشار الیه در سطح بین المللی است تا از این گذار بتوان چارچوب حسابداری و مالی مناسبی برای قراردادهای مشارکتی در صنعت نفت و گاز ایران ارائه نمود. دستورالعمل مزبور با تنظیم روابط مالی بین شرکای عملیات مشترک، افزایش اعتماد متقابل و تبعیت از اصول، مبانی و استانداردهای حسابداری، سرعت اجرای قراردادها را افزایش داده و می تواند مبنای تصمیم گیری حسابداران و مدیران مالی در شرکتهای اکتشاف و تولید قرار گیرد. باتوجه به فقدان این دستورالعمل‌ها در کشور، اهمیت و ضرورت این پژوهش بر اهل فن آشکار است.