وزارت امور خارجه ایران و حفاظت از کلیمیان ایرانی مقیم بالکان و فرانسه ویشی در جنگ جهانی دوم (1325- 1320 ش.)

Abstract

بی‌تردید در تاریخ وزارت امور خارجه ایران، رویدادهای متعددی را می‌توان مشاهده کرد که تاکنون مجالی برای پرداختن به آن نبوده است. نجات اتباع ایرانی به ویژه کلیمیان از خطرات جنگ و نازیسم یکی از مأموریت‌های وزارت امور خارجه ایران در آن برهه زمانی است. در سال‌های اخیر، روایت‌های ناقص و یک سویه‌ای در باره نجات کلیمیان ایرانی در اروپا ارائه شده است؛ به گونه‌ای که نجات کلیمیان ایران را ناشی از اقدامات یک فرد و آن هم تنها در حوزه جغرافیایی فرانسه دانسته‌اند. این مقاله با مراجعه به اسناد، سعی دارد که روایت دیگری ارائه دهد، زیرا تلاش برای نجات اتباع ایرانی به ویژه کلیمیان، تنها به فرانسه اختصاص نداشت، که در بالکان نیز اتباع ایران با خطر نازیسم مواجه بودند و دیگر آنکه وزارت امورخارجه از این خطرات آگاه بود و با تلاش‌های دیپلمات‌های خود در اروپا، سعی در دور نمودن خطرات جنگ و نازیسم از کلیمیان ایران داشت.