رهیافت ادبی به تفسیر قرآن یکی از رهیافت‌های نوین تفسیری است که اولین بار امین الخولی آن را معرفی کرد. شکری محمد عیاد، پیرو استادش امین الخولی، تفسیر ادبی را بهترین روش برای رسیدن به فهم آیات قرآن می‌داند. کتاب من وصف القرآن ...

یکی از ضرورت‌ها و شروط لازم ترجمه‌ی آثار، بهره‌مندی از دانش تخصصی و آگاهی کامل در موضوع آثار مورد نظر است. مترجمی که با ظرائف و دقائق و اصطلاحات تخصصی رشته‌ای خاص بیگانه باشد، بی‌گمان در ترجمه‌ی اثری در زمینه‌ی آن علم نیز ...

فهرستواره دست‌نوشت‌های ایران (دنا) و فهرستگان نسخه‌های خطی ایران (فنخا) دو مجموعه سترگ برای شناسایی نسخه‌های خطی در ایران از مؤلفان متعدد در رشته‌های گوناگون علوم هستند. یکی از فیلسوفانی که در این دو کتاب به آنها اشاره شده ...

این نوشته مشتمل است بر دو یادداشت دربارۀ دو کلمه در الهی­نامۀ عطار نیشابوری. یکی دربارۀ مستوره و دیگری دربارۀ سرپاتک. در یادداشت اول نویسنده کوشیده است، ضمن نقد نظر شارحِ الهی­نامه، اصل کلمۀ مستوره یا مسطورۀ فارسی را به ...

استاد گرانقدر جناب آقای دکتر بشیریه پس از سال­ها نگارش کتب درسی و کمک درسی، به انتشار کتاب احیای علوم سیاسی- با شیوه­ای بسیار متفاوت- دست زدند. دغدغه اصلی ایشان، فارغ از مباحث نظری، پرداختن به مدعایی قابل اعتناء- یعنی وجود ...

پشتوانۀ فرهنگی سترگ و توان سخن‌سرایی شگفت، دو عنصر بنیانیِ طریق غریب خاقانی است. پیوند این دو سخنی فاخر با مضامین، تصاویر و تعابیر بدیع و نو به بار آورده است. گستردگی و تنوع از ویژگی‌های بارز پشتوانۀ فرهنگی خاقانی است. او ...

اصطلاح «مَعنیٰ» یکی از اصطلاحات فنّی بسیار مهمّ و کلیدی در کلام قدیم اسلامی به‌شمار می‌آید که در مسائل و مباحث مختلف کلامی فراوان به‌کار رفته است. به‌رغم اهمّیّت و کاربرد وافر این اصطلاح در دانش کلام، معنا و مفهوم آن با ...

مطلع‌النجوم و مجمع‌العلوم یکی از مهمترین آثار نجم‌الدین ابوحفص عمر بن‌محمد بن‌احمد نسفی سمرقندی (461-537ق/1069-1142م) عالم، فقیه، صوفی، ادیب و شاعر معروف جهان اسلام و ماوراء‌النهر است که به رغم اهمیت چندان مورد توجّه قرار ...

نویسنده در نوشتار حاضر می کوشد خواننده را با کتاب ذخیره العقبی فی ذم الدنیا که دربرگیرنده زندگی نامه خودنوشت میرمخدوم شریفی است، آشنا سازد. این اثر حاوی 9 مقاله است که هر مقاله، گزیده ای از آیات، کلمات انبیاء، احادیث خلفا ...

در طول همۀ سده‌های شعر پارسی، کم نبوده‌اند شاعران بدون دیوانی که در زمانۀ خود در پیشبُرد ادب فارسی نقش داشته‌اند و به دلیل عدم ثبت و ضبط اشعارشان در دفترهای جداگانه، یا درخشش شاعران بزرگ ادب فارسی، ستارۀ هنر آن‌ها افول ...

نشانه‌هایی در دست است که از حدود قرن چهارم هجری، کتابت و دستخط برخی از نسخه‌های قرآنی به خط کوفی را به امام علی علیه السلام یا دیگر صحابه، چون خلیفۀ سوم، عثمان بن عفان نسبت داده‌اند. از سوی دیگر جستجو در مجموعه‌های خصوصی، ...

از سالیان دور، پژوهشگران و برخی مؤسسات مطالعات پژوهشی در روسیه، تحقیقات ارزشمندی دربارۀ متون اسلامی و به‌ویژه تصوّف در روسیه انجام داده‌اند. مجموعۀ سه رسالۀ فارسیِ برهان الذاکرین و الرسالةُ القُدسیّةُ السَّماعیّة و خواص ...

شهرت فخرالاسلام محمد صادق ارومیه ای به سبب کتاب انیس الاعلام وی در دایره منازعات مسیحی اسلامی در دوره اخیر قاجار است. کتاب دیگر او با عنوان بیان الحق المطلق هم به این جهت کمک کرد. او از گستره دانش نقد مسیحی برخوردار بوده ...