کتابها و نشریات الکترونیکی؛ شیوه نوین اطلاع رسانی

Abstract

در چند سال اخیر با خلق ایده نشر الکترونیکی انقلاب جدیدی در زمینه اطلاع‌رسانی پدید آمده و در این راستا کتاب که قدیمی‌ترین و متداول‌ترین ابزار مبادله اطلاعات بوده است، جای خود را تا حد زیادی به ابزارهای جدیدی داده است که بسیاری از آنها نه تنها کتاب نام گرفته‌اند بلکه رسماً و قانوناً نیز مانند کتاب با آنها برخورد می‌شود و می‌توانند ابزارهای بسیار توانمندی در مبادلة افکار و اطلاعات باشند. از مهمترین محصولات فنآوری‌های نوین اطلاع‌رسانی که کتابخانه‌های دیجیتالی بر مبنای آن استوار می‌گردد، مدارک الکترونیکی اعم از کتاب، مجله و انتشارات الکترونیکی است. کتابها و مجلات و نشریات الکترونیکی با چنان سرعتی افزایش یافته که نوعی انقلاب دوم گوتنبرگ را در ذهن تداعی می‌کنند که می‌توان آن را انقلاب الکترونیکی نامید. اصطلاح کتاب الکترونیکی یا E-Book به یک سخت‌افزار که بر روی آن کتاب را می‌خوانند و یک نرم‌افزار (reader) که برای کتاب مذکور از آن بهره می‌گیرند اشاره دارد و با نصب یک برنامة خاص روی سیستم‌های رایانة شخصی و رایانه‌های کوچک قابل خواندن هستند و علاوه بر امکان مطالعة کتاب، امکانات دیگری مانند دسترسی به اینترتت نیز دارند. نشریات الکترونیکی در مقایسه با نشریات کاغذی دارای قابلیت غیر قابل مقایسه‌ای هستند. اطلاعات ارائه شده روی کاغذ اساساً ایستا و غیر پویا هستند اما نشریات دیجیتالی اطلاعات را به شکل پویا و انعطاف پذیر ارائه می‌کنند و به سادگی قابل روز آمدن شدن می‌باشند. در حجم بسیار کوچک قادر هستند حجم بسیار بالایی از اطلاعات را در خود جای دهند و در نتیجه به سادگی قابل حمل هستند. هزینة تولید آنها بسیار کمتر و ارزان‌تر از کتابهای معمولی تمام می‌شود. از نظر آموزشی امکانات بسیار بیشتری برای ارائه و تفهیم مطالب گوناگون دارند و به جهت امکانات سمعی و بصری، توانایی‌های فوق‌العاده دارند. استفاده از سیستم‌های نشر چند رسانه‌ای (Multi Media) مثل صوت، تصاویر گرافیکی، پویا نمایی (Animation) و ویدئو از قابلیت‌هایی هستند که رونق فراوانی به بازار نشریات الکترونیکی داده است و علاوه بر جنبه سرگرم کنندگی به یادگیری خواننده نیز کمک زیادی می‌کنند. خوانندة کتابهای الکترونیکی می‌تواند از طریق شبکه اینترنت موجودی هر کتابخانه‌ای را در جهان زیر و رو کند و کتاب مورد نظرش را پیدا کند و اطلاعات آن کتاب را از طریق مودم به کتاب الکترونیکی خود وارد کند. فناوری‌های نوین اطلاع‌رسانی، انقلابی در روش دسترسی ما به اطلاعات و همچنین سبک اطلاعات ایجاد کرده است.