تعیین اثرات زیست محیطی تولید لوبیا و عدس با روش ارزیابی چرخه حیات ( مطالعه موردی: شهر یاسوج)

Abstract

اهداف: مطالعه به منظور ارزیابی اثرات زیست محیطی فرایند تولید دو نوع از مهمترین حبوبات (لوبیا و عدس) در شهر یاسوج انجام شد.

مواد و روش‌ها: مکان موردنظر مزارع لوبیا و عدس روستای مختار در 5 کیلومتری شهر یاسوج بود که در سال زراعی 1396-1395 مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعات لازم از طریق پرسش‌نامه، مصاحبه با کشاورزان، مراجعه به جهاد کشاورزی شهر یاسوج و آمار نامهَ‌های سازمان جهاد کشاورزی بدست آمد. از روش ارزیابی چرخه­ی حیات برای ارزیابی اثرات زیست­محیطی مطابق استاندارد ایزو 14040 بهره گرفته شد. گروه­های تاثیر مورد بررسی شامل گرمایش جهانی، اسیدی شدن، یوتروفیکاسیون خشکی، تخلیه منابع فسیلی، تخلیه منابع فسفات و تخلیه منابع آب بودند.

یافته‌ها: نتایج نشان داد مقدار شاخص نهایی تمام گروه های تاثیر بررسی شده (بجز تخلیه منابع فسیلی) در فرایند تولید لوبیا از مقدار شاخص­های تولید عدس بیشتر بود و شاخص نهایی گروه تاثیر تخلیه­ی منابع فسفات بیشترین مقدار را در بین گروه­های تاثیر بررسی شده به­خود اختصاص داد. شاخص زیست­محیطی ECO-X برای لوبیا 634/0 و برای عدس 061/0 محاسبه شد. همچنین شاخص تخلیه‌ی منابع RDI برای لوبیا 14/1 و برای عدس 661/0 بدست آمد.

نتیجه‌گیری: مصرف سوخت و نهاده‌های شیمیایی اثرات به‌سزایی در آلودگی محیط زیست داشتند که میتوان با بهره گیری از روش‌های کم‌خاک‌ورزی و بی‌خاک‌ورزی ضمن صرفه‌جویی در مصرف انرژی نقش مهمی در وضعیت مواد آلی خاک و بهبود باروری آن ایفا نمود.