شکستن خواب بذر و افزایش درصد جوانه‌زنی کیکم (Acer monspessulanum) و دیوآلبالو (Sorbus greaca) با کمک تیمارهای میکروبی

Abstract

متداول‌ترین روش مورد استفاده در احیای جنگل، بذرکاری است که به همین دلیل، موفقیت در رویاندن بذر اهمیت ویژه‌‌ای دارد. درختان کیکم و دیوآلبالو به‌دلیل تحمل شرایط سخت رویشگاهی در ایجاد پوشش درختی و درختچه‌‌ای در مناطق زاگرسی و ایران- تورانی از اهمیت زیادی برخوردارند. با توجه به جوانه‌‌زنی سخت بذر‌های آنها، یافتن روش‏‎ها‎ی مناسب برای شکستن خواب بذر اهمیت زیادی دارد. در این مطالعه تأثیر باکتری‌‎ها‎ی مولد ایندول استیک اسید (اکسین) و نیز تیمار‌های نیترات پتاسیم و اسید جیبرلیک بر جوانه‌‎زنی کیکم و دیوآلبالو بررسی شد. باکتری‎‏ها‎ی مولد اکسین با روش‎ غربالگری جداسازی شدند. بذر‌های جمع‌‎آوری‌شده پس از استریل شدن سطحی با باکتری‎‌ها‎ تلقیح و در دمای 4 درجة سانتی‌‎گراد لایه‌گذاری سرد شدند. نتایج نشان داد که تیمار‌های میکروبی و همچنین تیمار نیترات پتاسیم باعث افزایش جوانه‌زنی بذر هردو گونه شد. در مورد بذر کیکم اگرچه تفاوت بین تیمار‌ها و کنترل معنی‎دار بود، در میان خود تیمار‌ها تفاوت معنی‎دار نشد. در مورد بذر دیوآلبالو تیمار‌های نیترات پتاسیم ppm 50000، سیتروباکتر و آلکالی‌ژنز تفاوت معنی‎داری را با کنترل و با سایر تیمار‌ها نشان داد. در مجموع این قابلیت وجود دارد که از تیمار‌های میکروبی به‌تنهایی یا همراه با تیمار‌هایی که تأثیرات زیست‌محیطی نامناسب ندارند، برای افزایش میزان درصد جوانه‌زنی بذر‌ها و کاهش طول مدت دورة خواب آنها استفاده کرد.