روش سنتی بهره‌برداری از جنگل‌های شمال، ارزیابی آثار به توده و خاک جنگل (مطالعه موردی: جنگل خیرود)

Abstract

چوبکشی با حیوانات در بسیاری از مناطق، حتی در کشورهای صنعتی، گزینه‌ای مناسب است. در مقایسه با تجهیزات چوبکشی زمینی، استفاده از حیوانات به‌هم‌خوردگی و کوبیدگی خاک و صدمه به توده باقی‌مانده را به‌طور معنی‌داری کاهش می‌دهد. این تحقیق در پارسل‌‌های 220 و 225 بخش نمخانۀ جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود انجام گرفت. به‌منظور ارزیابی صدمه به تجدید حیات و گروه‌های زادآوری در اثر حمل چوب با قاطر، آماربرداری صد ‌در صد از زادآوری‌های موجود در مسیر‌های مال‌رو قبل و بعد از عملیات حمل چوب، به‌انجام رسید. نمونه‌برداری مربوط به کوبیدگی خاک در مسیرهای حمل چوب با قاطر صورت گرفت. نتایج این بررسی نشان داد که در اثر حمل چوب به شیوه سنتی با قاطر، 22 درصد از تجدید حیات عرصه جنگل خسارت دیدند و نکته قابل توجه این است که در اثر این شیوه حمل چوب، هیچ‌گونه صدمه به درختان سرپا مشاهده نشد. در مجموع 3/4 درصد از کل منطقه در اثر کاربرد عملیات حمل سنتی دچار به‌هم‌خوردگی و درجاتی از کوبیدگی شد. آنالیز واریانس اثر دفعات عبور و شیب بر وزن مخصوص ظاهری خاک، نشان داد که دفعات عبور قاطر و شیب و اثر متقابل آنها اثر معنی‌داری بر وزن مخصوص ظاهری خاک ندارند (05/0>p). همچنین نتیجه آزمون t جفتی نشان داد که حمل چوب به‌روش سنتی از نظر آماری اثر معنی‌داری بر وزن مخصوص خاک در مسیرهای حمل چوب قبل و بعد از تردد قاطر دارد.