بررسی مقدار ترسیب ‌کربن در زی‌تودۀ هوایی برخی ارقام جنگلکاری‌شدۀ صنوبر

Abstract

یکی از مهم‌ترین راهکارهای شناخته‌شده در کاهش کربن اتمسفر، ترسیب کربن توسط درختان است. پژوهش حاضر در باغ کشاورزی شهرستان خرم‌آباد انجام گرفت. با استفاده از طرح بلوک‌های کامل تصادفی و در هر واحد آزمایشی تعداد سه درخت پنج‌ساله انتخاب و در دو گروه و در مجموع 12 رقم صنوبر در سه تکرار انتخاب شدند. برای مقایسۀ میانگین و انتخاب تیمار یا تیمارهای برتر هر گروه از داده‌ها از آزمون چند‌دامنۀ دانکن و برای مقایسۀ نتایج دو گروه نیز از روش T مستقل استفاده شد. نتایج نشان داد که در هر دو گروه کلن (تاج باز و بسته) صنوبر از نظر میزان رویش و مقدار ترسیب کربن اختلاف معنی‌دار در سطح 1 درصد وجود دارد. به‌طوری ‌که در گروه تاج بسته رقم <em>P.nigra</em> 42.53با مقدار 6714/2 متر مکعب رویش و ترسیب سالانۀ 8/2460 کیلوگرم (حدود 5/2 تن) کربن در هکتار بیشترین کارکرد را به خود اختصاص دادند و در گروه تاج باز کلن <em>P. X. pacher</em> با 0618/3 متر مکعب رویش و با ترسیب 909/1987کیلوگرم (حدود 2 تن) کربن در هکتار بیشترین بازدهی را داشتند. همچنین با اینکه گروه صنوبرهای تاج ‌باز رویش بیشتری نسبت به گروه تاج‌ بسته داشتند، از نظر ترسیب کربن بین دو گروه اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد که دلیل آن را شاید بتوان کمتر بودن چگالی درختان تاج باز دانست. تحقیقات بیشتری دربارۀ ترسیب کربن گونه‌های مختلف درختی و جنگلکاری با گونه‌های تند‌رشد با پتانسیل زیاد ذخیرۀ کربن در زمینۀ کمک به کنترل دی‌اکسید کربن جو توصیه می‌شود.