برآورد مقدار زی‌توده و اندوختة کربن فرم‌های مختلف گونة برودار (Quercus brantii Lindl.) در تودة جنگلی بلوط بلند دهدز

Abstract

زی‌توده و توان ترسیب کربن یکی از مهم‌ترین مزایای درختان در اکوسیستم جنگلی است. این تحقیق برای برآورد مقدار زی‌تودة اندام هوایی در فرم‌های تک‌پایه و جست‌گروه گونة برودار (<em>Quercus</em> <em>brantii</em> Lindl.) در سطح توده در جنگل‌های بلوط بلند در نزدیکی دهدز انجام گرفت. ابعاد شبکه 100×100 متر و نزدیک‌ترین درخت به نقطه نمونه‌برداری انتخاب شد. درختان انتخابی باید تمام کلاسه‌های قطری دانه‌زاد یا تک‌پایه و تمام کلاسه‌های قطر تاجی جست‌گروه (شاخه‌زاد) را شامل شود. 18 پایه (به نسبت مساوی تک‌پایه و جست‌گروه) انتخاب و پارامترهای کمی آنها ثبت و سپس عملیات قطع و جداسازی انجام گرفت. قسمت‌های مختلف درختان بلافاصله پس از قطع در عرصه توزین شد و نمونه‌برداری برای اندازه‌گیری وزن خشک و مقدار ترسیب کربن انجام گرفت. براساس نتایج بین متوسط زی‌توده در دو فرم رویشی اختلاف آماری معنی‌داری وجود نداشت. متوسط زی‌توده روی زمینی در هر درخت در فرم تک‌پایه، تقریباً 277 و برای فرم جست‌گروه تقریباً 230 کیلوگرم تعیین شد. این مقادیر در توده جنگلی 2/18 برای فرم تک‌پایه و 3/9 تن در هکتار برای فرم جست‌گروه برآورد شد. براساس این نتایج، در درختان فرم تک‌پایه، اندام‏های بزرگ (تنه و شاخة اصلی) و در درختان فرم جست‌گروه اندام‌های کوچک (شاخة فرعی و کنده) از توان ترسیب کربن بیشتری برخوردارند. همچنین بیشترین مقدار ذخیرة کربن در شاخه‌های اصلی و کمترین آن در برگ‌ها بود.