برآورد پارامترهای اکوهیدرولوژیک تاج‌پوشش تک‌درختان کاج تهران در اقلیم نیمه‌خشک

Abstract

هدف از این پژوهش، برآورد پارامترهای اکوهیدرولوژیک تاج‌پوشش تک‌درختان کاج تهران (<em>Pinus eldarica</em> Medw.)، شامل ظرفیت نگهداری آب تاج‌پوشش (<em>S</em>) با استفاده از روش Pereira و ضریب تاج‌بارش مستقیم (<em>p</em>) در پارک جنگلی چیتگر با اقلیم نیمه‌خشک بود. مقدار بارندگی (<em>GR</em>) در هر رخداد توسط شش جمع‌آوری‌کننده در محیط باز نزدیک پنج درخت کاج تهران و تاج‌بارش (<em>TF</em>) توسط 20 جمع‌آوری‌کننده که به‌طور تصادفی در زیر تاج هر درخت نصب شده بودند، اندازه‌گیری شد. باران‌ربایی (<em>I</em>) از تفاضل مقدار تاج‌بارش از مقدار باران در هر بارش به‌دست آمد. در طول یک سال اندازه‌گیری (بهمن 1390 تا بهمن 1391)، در مجموع 51 رخداد باران با عمق تجمعی 224 میلی‌متر ثبت شد و درصد‌های باران‌ربایی تجمعی و نسبی % (<em>I</em>:<em>GR</em>) به‌ترتیب 9/35 درصد و 5/47 درصد برآورد شد. میانگین مقدار ظرفیت نگهداری آب تاج‌پوشش درختان کاج تهران، 77/0 میلی‌متر (خطای معیار 08/0 ±) و ضریب تاج‌بارش مستقیم، 44/0 (خطای معیار 07/0 ±) به‌دست آمد. باران‌ربایی، سهم زیادی از باران را در مناطق خشک و نیمه‌خشک برای درختان کاج تهران به خود اختصاص می‌دهد و در محاسبة بیلان آبی جنگل‌کاری‌های این گونه باید به آن توجه شود. برای محاسبة ظرفیت نگهداری آب تاج‌پوشش که جزء مهمی از باران‌ربایی است، می‌توان از تنها روش موجود (روش Pereira)، در سطح تک‌درخت بهره جست.