بررسی و تفسیر ساختارهای زیرسطحی تنگه هرمز با استفاده از داده‌های ژئوفیزیک لرزه‌ای و داده‌های حفاری

Abstract

هدف اصلی این مطالعه بررسی و تحلیل ساختاری با استفاده ازداده‌های ژئوفیزیکی زیرسطحی تنگه هرمز است. بخش عمده‌ای از این ارزیابی، تفسیر لرزه‌ای 75 خط برداشت‌شده PC2000 توسط شرکت نفت فلات قاره است که علاوه بر تفسیر افق‌های لازم، برای درک تکامل چینه شناختی-ساختاری منطقه نیز از آنها استفاده شده است. منطقه مورد مطالعه در جنوب ایران و در تنگه هرمز واقع شده است. با توجه به پوشیده بودن منطقه توسط دریا، امکان بررسی مستقیم ساختار‌های موجود وجود ندارد. براین-اساس، با استفاده از داده‌های لرزه‌نگاری دوبُعدی و اطلاعات حاصل ازحفاری‌های عمیق در تنگه هرمز (هشت حلقه چاه) و نرم‌افزار پترل، به تحلیل زمین‌ساختی منطقه پرداخته شده است. نتایج حاصل نشان داده است که در بخش‌هایی از منطقه صعود دیاپیرها با پدیده‌ فروسازش و پس از رسوب‌گذاری اندکی روباره بر روی سری هرمز، آغاز شده و در بخش‌های دیگر این صعود تحت تأثیر فعال شدن مجدد گسل‌های پی‌سنگی در زمان مزوزوئیک و سنوزوئیک با نیروی شناوری بوده است. دو مرحله رشد فعال و غیرفعال برای رشد ساختارهای مرتبط با دیاپیرهای منطقه شناخته شده است. همچنین تشکیل ساختارهای مرتبط با حرکت روبه بالای نمک هرمز می‌تواند با حضورگسل‌های عمیق با امتداد شمالشرق‐جنوب غرب توجیه گردد. تمرکز بیشتر این گسل‌ها در ایالت هرمز شرقی است که با توجه به تأثیر کوهزایی عمان و زاگرس، پیچیدگی ساختاری این بخش از منطقه قابل توجیه است. بیشتر گسل‌های زیر سطح ناپیوستگی میوسن میانی از نوع معکوس و رانده هستند. گسل‌های شعاعی نرمال در همه سطوح بالای دیاپیرها غالب هستند. شعاع تأثیر دیاپیرهای منفرد تقریباً دو برابر قطرشان است. همچنین مشخص گردید چین‌های این بخش از زاگرس کوتاه‌تر و پهن‌تر از بخش‌های شمال باختری می‌باشند، به‌طوری که طول موج چین‌ها حدود 23 برابر دامنه‌شان است. طی بررسی و اندازه گیری زاویه بین‌یالی 39 چین در تنگه هرمز مشخص گردید که 56/2 درصد چین‌ها از نوع باز و 43/97 درصد از نوع چین‌های ملایم هستند.