تعیین مؤلفه‌های توسعۀ اقتصاد گردشگری ایران با تأکید بر تغییرات اقلیمی

Abstract

با توجه به اهمیت تغییرات اقلیمی در توسعه صنعت گردشگری، این مطالعه با هدف ارزیابی وضعیت گردشگری طبیعی در ایران و ارائه راهکارهایی برای توسعه پایدار آن با تأکید بر متغیرهای اقلیمی، انجام شده است. برای این منظور با بهره‌گیری از رویکرد SWOT به تجزیه و تحلیل اطلاعات مستخرج از پرسشنامه‌های طراحی‌شده برای 60 نفر از خبرگان و کارشناسان سازمان گردشگری و حفاظت محیط زیست، در سال 1397 پرداخته شده است. نتایج ماتریس SWOT بیانگر آن است که بر اساس نمره نهایی ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی که به ترتیب 203/2 و 756/2 می‌باشد، موقعیت گردشگری ایران در وضعیت راهبردهای محافظه‌کارانه (WO) قرار دارد. همچنین نتایج حاکی از آن است که اکوسیستم‌های متفاوت و مناظر زیبا با امتیاز 256/0، مؤثرترین نقاط قوت توسعه گردشگردی در ایران می‌باشد. علاوه بر آن کاهش بارندگی، افزایش دما و کمبود برنامه‌ریزی استراتژیک در بخش گردشگری با مشارکت سازمان محیط زیست با امتیاز 086/0 از جمله مهم‌ترین نقاط ضعف می‌باشند. طبق نتایج، افزایش کیفیت محیط زیست با امتیاز 188/0 برترین فرصت‌ها و افزایش دما، کاهش بارندگی سالانه و بالا رفتن تخریب و آلودگی‌های محیط‏زیستی مهم‌ترین تهدیدها را با امتیاز 068/0 در توسعه گردشگری ایران به خود اختصاص می‌دهند. بنابراین به نظر می‌رسد بهبود مدیریت نهادها و اجرای قوانین و مقررات حمایتی، نظارت بر اجرای آن‌ها و افزایش آگاهی عمومی مردم، در حیطه گردشگری و حفاظت از محیط زیست، می‌تواند در راستای توسعه هرچه بیشتر صنعت گردشگری در ایران، راهگشا باشد.