بررسی مقایسه‌ای بروز رفتارهای شهروندی بین دانشجویان خدمت‌رفته و دانشجویان خدمت‌نرفته دانشگاه تهران

Abstract

مقدمه: این پژوهش با هدف بررسی مقایسه‌ای بروز رفتارهای شهروندی سازمانی بین دانشجویان خدمت‌رفته و دانشجویان خدمت‌نرفته صورت گرفته است. روش: پژوهش حاضر از نوع پژوهش‌های آمیخته تشریحی بوده و جامعه آماری شامل دانشجویان پسر دانشگاه تهران است که از این میان تعداد 350 نفر (216 نفر خدمت‌نرفته و 134 نفر خدمت‌رفته) به‌عنوان نمونه در بخش کمی انتخاب گردید. جهت گردآوری داده‌های کیفی تعداد 15 نفر از دانشجویان خدمت‌رفته انتخاب و با آنها مصاحبه به عمل آمد. در بخش کمی از ابزار رفتار شهروندی سازمانی پودساکف و همکاران (1990) و در بخش کیفی از مصاحبه بدون ساختار جهت گردآوری داده‌ها استفاده شد. یافته‌ها: یافته‌های بخش کمی پژوهش نشان داد دانشجویانی که خدمت سربازی را گذرانده‌اند نسبت به سایر دانشجویان، رفتارهای شهروندی سازمانی بیشتری را به‌خصوص در ابعاد جوانمردی، وجدان کاری و آداب اجتماعی از خود نشان می‌دهند. تحلیل داده‌های کیفی نشان داد که دوره خدمت سربازی باعث پرورش خصیصه‌های مثبتی مانند تحمل سختی‌ها، مسئولیت‌پذیری، پختگی شخصیتی، افزایش خودکنترلی، تقویت باورهای دینی، وقت‌شناسی و نظم‌پذیری می‌شود. همچنین نتایج حاصل از تطابق همگونی یافته‌ها، بیانگر مطابقت یافته‌های بخش کمی با یافته‌های بخش کیفی پژوهش بود که خود تبیین کافی جهت بالاتر بودن سطح رفتارهای شهروندی دانشجویان خدمت‌رفته را ارائه داد. نتیجه‌گیری: می‌توان گفت دوره خدمت سربازی منجر به رشد شخصیتی، اخلاقی و اجتماعی در افراد می‌شود، به‌گونه‌ای که آنها نقش‌های خود در اجتماع را نسبت به سایر افراد بهتر ایفا می‌کنند.[1]

[1]- یافته‌های این پژوهش جدای از کمیت و کیفیت دوره خدمت سربازی بوده و صرفاً بر بود یا نبود دوره خدمت سربازی متکی می‌باشد.