تحلیل برنامه‌ریزی راهبردی خدمت سربازی در سازمان نظام‌وظیفه کشور بر اساس الگوی SWOT

Abstract

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف تحلیل فرصت‌ها و چالش­های خدمت سربازی در ایران انجام گرفته است تا با ارائه تصویری جامع از شیوه­های موجود و مطلوب گذراندن این دوران، راهکارهایی عملی و راهبردی ارائه کند. روش: در این پژوهش، رویکرد کیفی و ابزار مصاحبه ساختارگرا با گروهی از مشمولان و سربازان تحصیل‌کرده به‌منظور شناسایی راهبردهای چهارگانه الگوی سوات به‌کار رفته است. درواقع، در راستای هدف اخیر از تحلیل­ برنامه­ریزی راهبردی بر اساس الگوی SWOT استفاده شده تا ضمن ارائه یک تصویر جامع از خدمت سربازی و سازوکارهای سپری نمودن آن برای مشمولان، به شیوه­ای نظام­مند، به بررسی نقاط ضعف و نقاط قوّت داخلی و نیز فرصت‌ها و تهدیدهای خارجی نظام فعلی بر اساس الگوی مربوطه بپردازد و با تدوین و ارائه راهبردها، سیاست­ها و راهکارهایی متناسب با به‌کارگیری نیروی انسانی متخصص کشور ارائه کند. یافته‌ها: بر اساس یافته­ها، مهم‌ترین راهبردها و اقدامات عملی برای گذراندن خدمت سربازی در کشور عبارت است از تقویت تجربیات فردی و آموزشی، توسعه همگرایی فرهنگی اجتماعی، کنترل وقت در شرایط برابر آموزش، تخصیص وقت سربازان با همسالان، کاهش شرایط دشوار خدمت سربازی، توجه به تحصیلات در تقسیم نیروها، استفاده بهینه از وقت مفید سربازان، تناسب سطح تحصیل و طول خدمت. نتیجه‌گیری: در یک نتیجه­گیری کلی می­توان چنین برآورد کرد که خدمت سربازی با سازوکار فعلی در ایران دارای فواید و نقایص بالقوه­ای هست که ارزیابی مستمر آن را ضرورت می­بخشد. در دو سوی ملت و حاکمیت، دیدگاه­های متفاوت و بعضاً متضادی از مسئله وجود دارد که ممکن است ناشی از عدم آگاهی و روند بوروکراتیک سیستم باشد. بدیهی است که کارایی و اثربخشی در چنین ساختاری نیازمند برنامه­ریزی بر مبنای نیازسنجی و تعیین وضعیت موجود و مطلوب است که از طریق ابزارهای مشابه قابل حصول است.