تدوین مدل ساختاری نقش سلامت روانی بر رفتارهای پرخطر رانندگی جوانان: نقش واسطه ای تاب آوری

Abstract

زمینه و هدف: رانندگی و سلامت روانی، یکی بدون دیگری معنا و مفهوم پیدا نمی­کنند؛ حضور این دو عنصر در کنار هم باعث کاهش هزینه و آسیب­های مربوطه در ابعاد مختلف آن برای جامعه و خانواده­ها می­گردد. ازاین‌رو پژوهش حاضر با هدف تدوین مدل ساختاری نقش سلامت روانی بر رفتارهای پرخطر رانندگی جوانان با میانجی‌گری تاب­آوری انجام پذیرفت. روش: در این مطالعۀ توصیفی - همبستگی، 383 نفر از دانشجویان کارشناسی دانشگاه آزاد تبریز به روش نمونه­گیری در دسترس و از طریق شرکت در کلاس­های مجازی، به‌صورت آنلاین در پژوهش حاضر شرکت نموده و به پرسشنامه­های سلامت روانی - اجتماعی کیزز (2002)، ابعاد تاب­آوری­ وانگیلد (2002) و پرسشنامۀ خطرپذیری (1387) پاسخ دادند. این روش با توجه به محدودیت تردد هنگام جدی‌شدن خطر کرونا انتخاب شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده­ها نیز از روش مدل­یابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته­ها: نتایج نشان داد که مدل پیشنهادی از برازش قابل‌قبولی برخوردار است؛ زیرا تصریح شد سلامت روانی تأثیر معنی­داری بر ابعاد تاب­آوری دارد و این تأثیر به‌صورت مستقیم و مثبت است. همچنین مؤلفه‌های سلامت روانی به‌صورت مستقیم و منفی، مؤلفه‌های رفتار پرخطر رانندگی را تحت‌تأثیر قرار داده است. در ادامه نیز مشخص شد که سلامت روانی به‌طور غیرمستقیم و به‌طور کلی با واسطۀ تاب­آوری، قدرت تبیین رفتارهای پرخطر رانندگی را دارا می‌باشد. نتیجه­گیری: مطابق با یافته­ها، سلامت روانی باعث افزایش میزان تاب­آوری و درنتیجه سبب کاهش گرایش به رفتار پرخطر رانندگی در بین جوانان می­شود؛ زیرا در صورت فقدان سلامت روانی و میزان تاب­آوری در بین افراد، بی­نظمی ترافیکی و درنتیجه میزان هزینه­های متعدد اجتماعی - اقتصادی برای جامعه و خانواده­ها رو به فزونی خواهد داشت.