بررسی اثرات فضایی صنعتی شدن بر کیفیت محیط‌زیست در استان‌های ایران

Abstract

رشد اقتصادی همراه با افزایش کیفیت محیط‌زیست یکی از مطلوب‌های هر اقتصادی است. اگرچه توسعه بخش صنعت همواره به عنوان راه حلی موثر برای افزایش رشد اقتصادی مطرح است، اما دارای ضریب بالایی در تولید آلودگی است. مطالعه حاضر با استفاده از داده‌های استانی برای دوره زمانی 1385 تا 1393 به بررسی اثر فضایی صنعتی شدن بر انتشار دی اکسیدکربن با استفاده از رهیافت اقتصادسنجی فضایی می‌پردازد، شواهد نشان می‌دهد که نوعی همبستگی فضایی مثبت انتشار CO2 بین استان‌ها وجود دارد. همچنین نسبت صنعتی شدن، شهرنشینی و چگالی جمعیت اثرات مثبت معناداری را بر انتشار CO2 دارند، و اثرات فضایی صنعتی شدن و شهرنشینی به ترتیب معادل با 104/0 و 23/0 است. اما رشد اقتصادی اثر نامعنادار بر انتشار CO2 دارد، و این نشان‌دهنده اهمیت بخش‌های دارای انرژی‌بری کمتر در توسعه است. بنابراین تخصیص اعتبارهای متناسب با منافع مستقیم و غیرمستقیم کاهش آلودگی، توجه به پتانسیل بخش‌های دارای انرژی‌بری کمتر در ایجاد توسعه اقتصادی، ارتقا تکنولوژی تولیدی بخش صنعت و بهبود کیفیت ناوگان حمل و نقل عمومی می‌تواند به عنوان سیاست‌های کارا در جهت کاهش آلاینده‌ها مدنظر قرار گیرد.