بررسی و اندازه‌گیری فلزات سنگین نیکل، سرب، مس، منگنز، روی، کادمیوم و وانادیوم در سبزی‌های خوراکی جنوب پالایشگاه تهران

Abstract

امروزه یکی از بحرانی‌ترین مسائل در زمینه آلودگی آب و خاک، مسئله آلودگی ناشی از ترکیبات نفتی است. مناطق نفت‌خیز از جنبه<strong>‌</strong>های مختلف طی مراحل استخراج تا انتقال و پالایش در معرض این آلودگی هستند. از جمله این مناطق، جنوب شرقی تهران است که دارای اراضی وسیع کشاورزی است و در معرض عوامل آلوده‌کننده مختلف از جمله پالایشگاه تهران، خطوط انتقال نفت، پساب شهری، فعالیت<strong>‌</strong>های صنعتی و جامعه ساکن منطقه قرار دارد. از آنجایی که گیاهان زراعی کشت‌شده در این منطقه نیاز مناطق وسیعی از شهرهای مجاور از جمله تهران را برآورده می<strong>‌</strong>کند، به منظور بررسی میزان آلودگی این گیاهان پس از نمونه<strong>‌</strong>برداری، غلظت عناصر سنگین نیکل، وانادیوم، کروم، کادمیوم، منگنز، سرب و روی آنها سنجش شد. اطلاعات و مقادیر کمی آلاینده‌ها، براساس روش‌های آماری و با نرم‌افزارهای SPSS و MVSP مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. براساس نتایج به‌دست<strong>‌</strong>آمده و مقایسه با استانداردهای موجود، همه گیاهان دارای مقادیر متفاوتی از فلزات بودند و از 14 گونه گیاهی مطالعه شده، گیاه پیاز بالاترین محتوای اغلب فلزات را نشان داد. نتایج حاصل از این مطالعه انباشتگی مقادیر بالای فلزات را نسبت به مطالعات مشابه نشان می<strong>‌</strong>دهد. بالا بودن غلظت فلزات سنگین سرب و نیکل که به‌عنوان شاخص آلودگی نفتی شناخته می‌شود، مبین وجود آلودگی نفتی در منطقه است.